To burnout είναι ένα σύνδρομο που πλέον, από το 2019, αναγνωρίζεται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας και ορίζεται ως το σύνδρομο που προκύπτει από χρόνιο στρες στον χώρο εργασίας, το οποίο δεν έχει καταφέρει κάποιος να διαχειριστεί αποτελεσματικά.
Όταν μιλάμε για burnout, ωστόσο, η αναφορά στο άγχος που έχει σχέση με την εργασία δεν αρκεί. Πρόκειται για μια κατάσταση φυσικής και συναισθηματικής κόπωσης, που κάνει κάποιον να νιώθει, επιπλέον, ότι δεν είναι αρκετά παραγωγικός, ότι δεν πετυχαίνει τους στόχους του και ότι έχει χάσει την προσωπική του ταυτότητα. Ειδικοί επισημαίνουν ότι συχνά είναι δύσκολο να διαγνωστεί, καθώς μπορεί να συνυπάρχουν και άλλοι παράγοντες που αφορούν ειδικά την προσωπικότητα ή την οικογενειακή ζωή του ατόμου. Το burnout από την εργασία, όμως, παραμένει σε κάθε περίπτωση μια πραγματικότητα, που επηρεάζει τόσο τη σωματική όσο και την ψυχική υγεία.
Τα συμπτώματά του μπορεί να περιλαμβάνουν από αδυναμία συγκέντρωσης μέχρι εκνευρισμό και ανυπομονησία στη συναναστροφή με τους συναδέλφους, και έλλειψη ενέργειας ή διαρκής αδυναμία να είναι κανείς παραγωγικός. Ακόμα, ένας εργαζόμενος με burnout μπορεί να νιώθει συνεχώς ότι είναι ανεπαρκής, να δυσκολεύεται να αναγνωρίσει τα επιτεύγματά του και να πιστεύει ότι είναι αποτυχημένος, να δυσκολεύεται ακόμα και να ξεκινήσει να δουλεύει στην καθημερινότητά του, να έχει σωματικά συμπτώματα, όπως ενοχλήσεις στο στομάχι ή πονοκεφάλους, και να καταφεύγει στο φαγητό, το αλκοόλ ή τα ναρκωτικά για να νιώσει καλύτερα ή απλά να διαχειριστεί την κατάσταση.
H πανδημία φαίνεται ότι επέτεινε το πρόβλημα. Σε έρευνα που έκανε το Indeed την περασμένη άνοιξη, οι μισοί περίπου εργαζόμενοι που συμμετείχαν δήλωσαν ότι νιώθουν πως έχουν πάθει burnout. Ένας εργαζόμενος μπορεί να πάθει αυτό το σύνδρομο ανεξάρτητα απο τον κλάδο της εργασίας του, αλλά είναι ίσως λογικό να περιμένει κανείς ότι εντοπίζεται ιδίως σε τομείς που αναπτύσονται γρήγορα ή υπάρχουν ταχείες εξελίξεις και μεγάλη ανταγωνιστικότητα.
Η περίπτωση του Bill Gates, για παράδειγμα, θα μπορούσε να περιλαμβάνει μια ιστορία burnout, με δεδομένο το πόσο γρήγορα εξελίχθηκε η καριέρα του. Ωστόσο, ο ίδιος από νεαρή ηλικία ήταν σίγουρος ότι κάτι τέτοιο δε θα του συνέβαινε.
Ο Bill Gates ίδρυσε τη Microsoft πριν καλά καλά κλείσει τα 20 του χρόνια, και στα 28 του, το 1984, δήλωνε ότι εκείνη τη χρονιά τα κέρδη της εταιρείας του θα ξεπερνούσαν τα 100 εκατομμύρια δολάρια. Έλεγε λοιπόν τότε ότι αυτή η τεράστια επιτυχία και η δουλειά που απαιτούσε η εταιρεία του δεν επρόκειτο να τον επηρεάσουν αρνητικά. Και όταν τον ρώτησαν πώς μπορεί να είναι σίγουρος ότι δε θα πάθει burnout αν συνεχίσει να δουλεύει με αυτούς τους ρυθμούς μέσα στα επόμενα χρόνια, η απάντησή του ήταν ότι αυτό δε θα συνέβαινε επειδή κάθε μέρα στη Microsoft ήταν διαφορετική.
«Η δουλειά που κάνουμε, δεν είναι ότι κάνουμε το ίδιο πράγμα όλη μέρα. Πάμε στα γραφεία μας και σκεφτόμαστε καινούρια προγράμματα, συναντιόμαστε στα meetings, πάμε να βρούμε τους τελικοούς χρήστες, μιλάμε με πελάτες. Υπάρχει τόση ποικιλία και υπάρχουν πάντα καινούρια πράγματα που συμβαίνουν. Και δε νομίζω ότι θα υπάρξει ποτέ κάποια εποχή που αυτό θα γίνει βαρετό».
Όπως απέδειξαν τα χρόνια που ακολούθησαν, φαίνεται ότι ο Gates μάλλον είχε δίκιο – τουλάχιστον για την περίπτωσή του. Πρόκειται βέβαια για ένα ακραίο παράδειγμα, καθώς δε μιλάμε για έναν τυπικό εργαζόμενο, παρά για τον άνθρωπο που έφτασε να είναι ο πλουσιότερος του κόσμου και η εταιρεία που ίδρυσε ένας κολοσσός του Big Tech. Ωστόσο, το να μην υπάρχει μια βαρετή ρουτίνα, να μη διαδέχονται οι μέρες πανομοιότυπες η μία την άλλη, το να έχει κανείς τη δυνατότητα να ασχολείται με νέα, διαφορετικά projects, να βάζει στον εαυτό του προκλήσεις, μπορεί να βοηθήσει στο να αποφύγει το burnout, δεδομένου, μάλιστα, ότι η έλλειψη κινήτρου αποτελεί ένα από τα βασικά συμπτώματα του συνδρόμου.
Δείτε ακόμα: Γιατί οι γυναίκες είναι περισσότερο burned-out από τους άντρες εργαζόμενους;
Φυσικά, όλες οι δουλειές δεν είναι ίδιες και μπορεί κάποιος να μην μπορεί να εφαρμόσει ακριβώς τη συμβουλή του Bill Gates. H βελτίωση της ποιότητας του ύπνου και η σωματική άσκηση μπορούν να είναι ακόμα ευεργετικά για την αποφυγή του burnout, σε συνδυασμό με τη διατήρηση, όσο γίνεται, μιας ισορροπίας ανάμεσα στην προσωπική και την επαγγελματική ζωή, ώστε να μη νιώθει κανείς ότι έχει χάσει τον έλεγχο.
Οι ειδικοί συμβουλεύουν, όταν νιώθει κανείς ότι βιώνει burnout, ότι θα πρέπει να συζητήσει με τους συναδέλφους ή τους ανωτέρους του στη δουλειά του, ώστε να ρυθμίσει καλύτερα τις υποχρεώσεις του, να αναζητήσει στήριξη από ανθρώπους που εμπιστεύεται, και να προσπαθήσει να βάλει στη ζωή του δραστηριότητες που τον χαλαρώνουν. Σε κάθε περίπτωση, δεν πρέπει κανείς να ξεχνά ότι δεν πρέπει να αφήνει τη δουλειά του να υποβαθμίζει την ποιότητα της ζωής του.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
