Τη δεκαετία του 1990, τις «πρωτόγονες» μέρες του ίντερνετ, με τον ήχο του μόντεμ να κάνει απτή τη διαδρομή της σύνδεσης, διανύαμε την περίοδο του Web 1.0. O κόσμος ήταν ενθουσιασμένος με την ελεύθερη πρόσβαση σε όλη αυτήν την πληροφορία, έστω και ούσα εντελώς ανοργάνωτη. Έπειτα, από τα μέσα της δεκαετίας του 2000, μπήκαμε στην εποχή του Web 2.0, με την ολοένα μεγεθυνόμενη κυριαρχία του Google, του Facebook, του Amazon, του Twitter, με όλους αυτούς τους τεχνολογικούς κολοσσούς που αποκτούν διαρκώς περισσότερη δύναμη και έλεγχο στις ζωές των χρηστών.
Η δύναμη και ο έλεγχος, ή καλύτερα το πώς θα μπορέσουν οι χρήστες, οι άνθρωποι, να τα πάρουν πίσω, είναι αυτό που φαίνεται να πυροδοτεί την ανάπτυξη του Web3, που τους τελευταίους μήνες ακούγεται όλο και περισσότερο σε σχετικές συζητήσεις για το μέλλον του ίντερνετ.
Και οι συζητήσεις αυτές έχουν στον πυρήνα τους το συστατικό που διαμορφώνει τις πιο ριζοσπαστικές εξελίξεις στην οικονομία αλλά και τον πολιτισμό: το blockchain – και συνεπώς, τα κρυπτονομίσματα και τα NFTs. Το γεγονός ότι τόσο πολύ το τελευταίο διάστημα ασχολούμαστε με αυτά, είναι μια ένδειξη ότι ίσως το Web3 να είναι μια πραγματικότητα για το ίντερνετ πολύ πιο κοντά από ό,τι θα περιμέναμε. Με άλλα λόγια: συμβαίνει τώρα.
Είμαστε σίγουροι όμως ότι αυτό θα είναι και το μέλλον;
Σύμφωνα με τους οπαδούς του, ναι. Το Web3 είναι μια έκφανση του ίντερνετ όπου οι μηχανές αναζήτησης, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και οι παλτφόρμες αγορών είναι ανεξάρτητα, αποκεντρωμένα και εκδημοκρατισμένα. Και αυτό, χάρη στο blockchain, αυτό το τρεράστιο, ψηφιακό λογιστικό βιβλίο που συντηρούν αμέτρητοι υπολογιστές σε ολόκληρο τον κόσμο, το οποίο φυλάσσει με ασφάλεια τα δεδομένα και στο οποίο έχουν πρόσβαση όλοι οι χρήστες, και όχι μόνο μια εταιρεία που ονομάζεται Meta, Amazon ή Google. To blockchain είναι που υποστηρίζει τα κρυπτονομίσματα και τα NFTs. Και με βάση τις αρχές του, στο Web3 οι άνθρωποι μπορούν να έχουν τον έλεγχο των δεδομένων τους και να μεταφέρονται από το ένα μέσο κοινωνικής δικτύωσης στο άλλο και από κει στον λογαριασμό του email τους και έπειτα να κάνουν online shopping, δημιουργώντας και ελέγχοντας το δικό τους αρχείο με τα δεδομένα τους στο blockchain.
Αποκέντρωση και εκδημοκρατισμός
Ένα αποκεντρωμένο ίντερνετ είναι λοιπόν το Web3, που βασίζεται στη λογική των κρυπτονομισμάτων και του οποίου οι υποστηρικτές πιστεύουν ότι θα εκδημοκρατίσει τα πάντα και θα αναδιαμορφώσει την τέχνη, το εμπόριο και την τεχνολογία, καθώς οι άνθρωποι θα έχουν τον απόλυτο έλεγχο των δεδομένων τους, των πράξεων και των επιλογών τους. Και σε όποιον όλα αυτά δεν ακούγονται ιδιαίτερα σημαντικά, οι ειδικοί υπενθυμίζουν ότι οι επενδύσεις σε κρυπτονομίσματα, μόνο για φέτος, αγγίζουν τα 27 δισεκατομμύρια δολάρια, ενώ υπάρχουν ήδη κοινότητες που ζουν ουσιαστικά με βάση τις αρχές του Web3 και των «tokenomics».
H ανάπτυξη των NFTs τους τελευταίους μήνες, αυτών των μοναδικών ψηφιακών αρχείων που φυλάσσονται σε blockchain και αντιστοιχούν σε ένα μοναδικό βίντεο, εικόνα, ηχητικό αρχείο ή οτιδήποτε άλλο, βοήθησε ίσως όσο τίποτα στο ξεδίπλωμα αυτού του concept που αφορά τη θεμελίωση και την ανάπτυξη του Web3. Εκτός από τα NFTs, όμως, που θέτουν εκ νέου ζητήματα αξίας, ιδιοκτησίας και πνευματικής ιδιοκτησίας – όπως αποδεικνύει η πρόσφατη μήνυση της Miramax στον Quentin Tarantino, ο οποίος θέλησε να πουλήσει ως NFT αντίγραφα χειρογράφων σεναρίου του – είναι και ο τρόπος που ορίζονται και λειτουργούν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μέσα στο Web3, που δίνει μια εικόνα για το πόσο μπορούν να αλλάξουν τα πράγματα στο διαδίκτυο.
Δείτε ακόμα: Μετά τα NFTs, έρχονται τα DAOs – όσα πρέπει να ξέρουμε
Στα social media του blockchain, οι χρήστες πληρώνονται για τα ποστ, τη δημοφιλία και το έργο τους από τους άλλους χρήστες, αν και εφόσον θέλουν, σε κρυπτονομίσματα φυσικά. Τα χρήματα δεν τα μοιράζονται οι εταιρείες, οι διαφημιστές και οι influencers, αλλά μοιράζονται σε όλους, σε όποιον πιστεύουν οι άλλοι χρήστες ότι αξίζει. Κάποιοι φοβούνται ότι και αυτός ο τρόπος διάδρασης σε ένα μέσο κοινωνικής δικτύωσης μπορεί να φτάσει στο άλλο άκρο, σε μια δυστοπική μορφή social media δικτύου, όπου οι άνθρωποι ανταλλάσσουν αυτό που κάποτε ήταν ένα like με προσωποποιημένα tokens.
Πάντως, εξακολουθεί να ισχύει ότι για πολλούς το αποκεντρωμένο ίντερνετ που υπόσχεται το blockchain πλησιάζει στο όραμα που για χρόνια υπήρχε, για έναν χώρο εκδημοκρατισμένο, όπου οι χρήστες έχουν τον απόλυτο έλεγχο. Ωστόσο, πρέπει κανείς να μην ξεχνά ότι και οι μεγάλοι τεχνολογικοί γίγαντες θα θέλουν να βρουν πώς να παραμείνουν στο παιχνίδι και, μάλιστα, ήδη προσπαθούν να βρουν τρόπους για να το πετύχουν. Υπάρχει μάλιστα η εκδοχή ότι, ακόμα και αν τα social media του blockchain και ό,τι συνεπάγεται το Web3 αναπτυχθούν με επιτυχία τα επόμενα χρόνια, αυτό δε θα γίνει απαραίτητα ενώ τo Web 2.0 (και το Google ή το Facebook) περνούν στη λήθη. Είναι πιθανότερο να λειτουργούν παράλληλα, και οι υπάρχουσες εταιρείες να ανακαλύψουν τρόπους να ενσωματώσουν στη λειτουργία τους υπηρεσίες που να τις καθιστούν ακόμα σχετικές και επίκαιρες.
Δείτε ακόμα: Οι Big Four εταιρείες ετοιμάζονται να γίνουν διαχειριστές κρυπτογράφησης και Blockchain
Επιπλέον, υπάρχει και ένας άλλος κίνδυνος, επισημαίνουν οι ειδικοί. Το ότι το blockchain δίνει τη δυνατότητα να αναπτυχθούν ανεξάρτητες κοινότητες που δεν ελέγχονται από τις Big Tech εταιρείες, δε σημαίνει ότι αυτές οι κοινότητες θα είναι απαραίτητα αγαθών προθέσεων. Το Web3 προσφέρει τις ίδιες δυνατότητες σε όλους – και σε ρατσιστές και εξτρεμιστές, για παράδειγμα. Ίσως χρειαστεί οι χρήστες να βρουν έναν νέο τρόπο ελέγχου, ενώ παράλληλα θα έχουν να αντιμετωπίσουν και τις ρυθμίσεις που λογικά θα θελήσουν να επιβάλουν τα κράτη.
Είναι λοιπόν τόσο δύσκολο να πετύχει το Web3 στη «ρομαντική» μορφή του;
Ειδικοί λένε ότι θα μπορούσε απλά το blockchain να είναι τελικά ένα πολύτιμο εργαλείο για το επόμενο βήμα, όχι δηλαδή ότι ολόκληρο το νέο ίντερνετ θα χτιστεί γύρω του, καθώς κουβαλά πολλές αντιφάσεις, ως το άλλο άκρο από αυτό που βιώνουμε στο Web 2.0. Σίγουρα αυτό το βήμα είναι κοντά, υποστηρίζουν.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
