Διαφημίσεις όταν ονειρευόμαστε: το νέο όπλο των διαφημιστών

Για ένα μέλλον που μοιάζει να έχει στοιχεία από σενάριο επιστημονικής φαντασίας κάνουν λόγο σε τρεις ερευνητές ύπνου από το Χάρβαρντ, το MIT και το Πανεπιστήμιο του Μόντρεαλ, οι οποίοι συνυπογράφουν άρθρο που θέλει να προειδοποιήσει για τις νέες δυνατότητες που εξετάζουν οι διαφημιστές.

Σύμφωνα λοιπόν με όσα εξηγούν και με βάση τα στοιχεία που παραθέτουν, το 77% των marketers σχεδιάζουν, εφόσον έχουν τη δυνατότητα, να χρησιμοποιήσουν μέσα στα επόμενα τρία χρόνια τεχνολογία που τους επιτρέπει να χακάρουν τα όνειρα και ουσιαστικά να διαφημίζουν τα προϊόντα τους κατά τη διάρκεια του ύπνου. Αν αυτό ακούγεται υπερβολικό ή ανέφικτο, η τριάδα των επιστημόνων, όπως και αλλων 40 ερευνητών ύπνου που συνυπογράφουν σχετική ανοιχτή επιστολή κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου και ζητώντας να παρθούν εγκαίρως ρυθμιστικά μέτρα, ναι, υπάρχει αυτή η δυνατότητα. Μάλιστα, η μπύρα Coors έχει ήδη κάνει σχετικό πείραμα με πλήρη δημοσιότητα, προσφέροντας στους εθελοντές που συμμετείχαν δωρεάν μπύρα, και με τη συμμετοχή του ποπ σταρ Zayn Malik, για έξτρα δημοσιότητα. 

Σε κάθε περίπτωση, είναι βέβαιο ότι οι εταιρείες παρακολουθούν τις εξελίξεις στο πεδίο έρευνας ύπνου και είναι έτοιμες να επωφεληθούν, εφόσον βλέπουν ότι μπορούν να περαστούν αποτελεσματικά μηνύματα κατά τη διάρκεια του ύπνου, με τρόπο που μπορούν να επηρεάσουν τη συμπεριφορά όταν το άτομο είναι ξύπνιο.

Οι ερευνητές προσφέρουν, μεταξύ άλλων, το παράδειγμα ενός πειράματος που πραγματοποιήθηκε με καπνιστές: οι επιστήμονες ανέμειξαν καπνό τσιγάρου με άσχημες μυρωδιές ψαριού και χαλασμένων αβγών και τον κατηύθυναν προς τους συμμετέχοντες την ώρα που κοιμούνταν. Οι περισσότεροι καπνιστές δεν είχαν κάποια ανάμνηση της μυρωδιάς, ωστότο παρατηρήθηκε ότι μέσα στην επόμενη εβδομάδα κάπνισαν 30% λιγότερο. 

Δείτε ακόμα: Πώς τα προσωπικά δεδομένα που μοιράζονται οικειοθελώς οι καταναλωτές αλλάζουν το marketing

Και αν αυτά τα πειράματα πραγματοποιούνται από τους επιστήμονες με στόχο να εξεταστεί κατά πόσο μπορούν να βοηθηθούν με τέτοιες μεθόδους άτομα που πάσχουν από μετατραυματικό στρες, για παράδειγμα, οι πρακτικές δυνατότητες που διαφαίνονται ενδιαφέρουν πολύ τους διαφημιστές, που κατανοούν ότι ένα νέο πεδίο δράσης, και μάλιστα καλύτερα στοχευμένο και περισσότερο ελεγχόμενο, ανοίγεται μπροστά τους: αυτό της στοχευμένης επώασης ονείρων. Πλέον, πολλές έρευνες του κλάδου του marketing εξετάζουν ανοιχτά νέους τρόπους με του οποίους μπορούν να αλλάξουν και να ελέγξουν τη συμπεριφορά του καταναλωτή μέσα από τον έλεγχο του ύπνου, με τη χρήση συγκεκριμένων και στοχευμένων ερεθισμάτων, ώστε να επηρεαστεί το περιεχόμενο των ίδιων των ονείρων.

Φαίνεται, δηλαδή, ότι οι συγγραφείς του άρθρου θεωρούν δεδομένο ότι ο διαφημιστικός κλάδος θα επωφεληθεί άμεσα από αυτά τα συμπεράσματα. Αυτό όμως που, όπως λένε, τους ανησυχεί περισσότερο, είναι ότι έρευνες δείχνουν πως οι καταναλωτές δε δείχνουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το κατά πόσο τα όνειρά τους μπορούν να ελεγχθούν ή όχι. Έρευνα που δημοσίευσε φέτος το Future of Marketing σημειώνει ότι από τους 500 καταναλωτές που συμετείχαν, μόνο ένα 32% ήταν αντίθετο στην ιδέα της στοχευμένης επώασης ονείρων από διαφημιστές. 

Αυτό ήταν που οδήγησε τους τρεις τους στη σύνταξη της ανοιχτής επιστολής που προαναφέρθηκε, προσπαθώντας να τραβήξουν την προσοχή και καλώντας την Ομοσπονδιακή Επιτροπή Εμπορίου των ΗΠΑ να λάβει μέτρα εναντίον του «χακαρίσματος» των ονείρων από τους διαφημιστές. Και επισημαίνουν ότι είναι σημαντικό αυτό να γίνει άμεσα, καθώς πληροφορίες για την ποιότητα του ύπνου του καθενός μπορούν να είναι ήδη διαθέσιμες χάρη στις smart φορέσιμες συσκευές που καταγράφουν τον ύπνο και τα βιομετρικά μας δεδομένα. Αυτό θα μπορούσε να ήταν ένα πρώτο πεδίο δράσης, λένε: φανταστείτε μετά από μια νύχτα άστατου ύπνου, ο καταναλωτής να είχε την παρόρμηση να αγοράσει ένα συγκεκριμένο σκεύασμα για τη βελτίωση του ύπνου του, λένε. 

Δείτε ακόμα: To Facebook μπορεί να στοχεύσει μια διαφήμιση ακόμα και αποκλειστικά σε έναν μόνο χρήστη

Αλλά το χειρότερο είναι, συμπληρώνουν, ότι, όσο όλα αυτά συμβαίνουν, ο καταναλωτής ούτε έχει συνείδηση ότι συμβαίνουν, ούτε μπορεί να θυμηθεί ότι έχουν συμβεί. Γιατί, όπως δείχνουν και οι έρευνες των ίδιων, ένα από τα πιο ενδιαφέροντα συμπεράσματα της στοχευμένης επώασης ονείρων είναι ότι το μυαλό μπορεί να είναι ανοιχτό σε προτάσεις όσο κοιμόμαστε, αλλά να μην έχει καμία ανάμνησή τους όταν βρίσκεται σε κατάσταση εγρήγορσης.

Είναι σημαντικό, λένε, τα συναρπαστικά συμπεράσματα των ερευνών της τελευταίας δεκαετίας σχετικά με τον τρόπο που λειτουργεί ο ανθρώπινος εγκέφαλος όταν κοιμόμαστε και ονειρευόμαστε, οι νέες τεχνολογίες που θα μπορούσαν να ωφελήσουν τον άνθρωπο σε συγκεκριμένες παθολογικές καταστάσεις, να μην καταλήξουν να γίνουν αντικείμενο εκμετάλλευσης.