Πώς το βιώσιμο packaging συμβάλλει στην αντιμετώπιση του προβλήματος των αποβλήτων της μόδας

Η συσκευασία είναι ένα πολύ σημαντικό στοιχείο για μια μάρκα. Πολλές μάρκες προσπαθούν να κερδίσουν νεανικό κοινό μέσω της συσκευασίας με διάφορους τρόπους. Για τις νεότερες γενιές η βιωσιμότητα είναι πολύ σημαντική και γι’αυτόν τον λόγο, σχεδόν όλοι οι κλάδοι αρχίζουν και τη λαμβάνουν σοβαρά υπόψην.

Όσον αφορά το χώρο της μόδας, περισσότερα από 80 δισεκατομμύρια ενδύματα παράγονται ετησίως σε όλο τον κόσμο, πολλά από τα οποία αποστέλλονται και συσκευάζονται πολλές φορές. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι περισσότερες συσκευασίες καταλήγουν ως απόβλητα στις χωματερές και στους αποτεφρωτήρες. 

Ένα ταξίδι στην πολλαπλή συσκευασία 

Αρχικά, τα προϊόντα συσκευάζονται από τον κατασκευαστή στο εργοστάσιο, όπου τα έτοιμα ενδύματα συνήθως επισημαίνονται και συσκευάζονται ανάλογα με το στυλ, το χρώμα και το μέγεθος, αλλά όχι ανά κατάστημα ή τελικό αγοραστή. Η συνήθης διαδικασία προβλέπει ότι τα εργοστάσια στέλνουν τις collection απευθείας στην αποθήκη μιας μάρκας, όπου επανατοποθετούνται ανά λιανοπωλητή στην περίπτωση της χονδρικής πώλησης ή στεγάζονται για τα direct-to-consumer brands. 

Η αποθήκευση είναι μία από τις πιο περίπλοκες διαδικασίες logistics της μόδας. Εδώ τα ενδύματα μπορεί να αποθηκεύονται διπλωμένα ή κρεμασμένα ή ακόμη και σε παλέτες και αποβάθρες, έτοιμα για εκπλήρωση. Τα ενδύματα συχνά συσκευάζονται για την προετοιμασία σύντομων εποχιακών κύκλων ζωής των προϊόντων, πράγμα που σημαίνει συχνές αλλαγές στην ποικιλία των προϊόντων και διαχείριση των επιστροφών. Οι πρόσθετες υπηρεσίες περιλαμβάνουν την επισήμανση και την επαναεπισήμανση καθώς και το σιδέρωμα των ενδυμάτων πριν από την αποστολή. Όλα αυτά θα χρειαστούν την επανασυσκευασία των ενδυμάτων στην περίπτωση αποστολής στον τελικό αγοραστή ή τη σύνταξη παραγγελίας για έναν λιανοπωλητή. 

Η πλειονότητα των μεγαλύτερων λιανοπωλητών διαθέτουν τις δικές τους αποθήκες. Οι λιανοπωλητές με πολλαπλά κανάλια καταστημάτων θα πρέπει να χωρίζουν τις παραγγελίες ανά κατάστημα και συχνά να τις αποστέλλουν σε διάφορες τοποθεσίες. Στη συνέχεια, οι λιανοπωλητές θα επανασυσκευάσουν τα ενδύματα για τα κανάλια ηλεκτρονικού εμπορίου τους, διασφαλίζοντας ότι η επωνυμία τους είναι ορατή, ή θα τα στείλουν απευθείας στα φυσικά καταστήματα. 

Το 2018, τα απόβλητα από τις συσκευασίες ήταν περίπου 174,1 κιλά ανά κάτοικο στην ΕΕ, αλλά ο αριθμός αυτός δεν λαμβάνει υπόψη τις προηγούμενες επανασυσκευασίες των αντικειμένων προτού φτάσουν στον πελάτη. Ενώ οι καταναλωτές αναμένουν από τις μάρκες να τους παραδίδουν τα προϊόντα με πιο βιώσιμο τρόπο, υπάρχει έλλειψη διαφάνειας στην εφοδιαστική αλυσίδα για να διαπιστωθεί πόσα απόβλητα έχουν παραχθεί πριν από το τελικό στάδιο. Αυτό θα απαιτούσε αναταραχή ολόκληρου του οικοσυστήματος παραγωγής και αποστολής, εφαρμογή αποτελεσματικών εναλλακτικών λύσεων για την παράδοση από την πηγή, καθώς και εξάλειψη των συσκευασιών μίας χρήσης και εστίαση στην ανακύκλωση, τις κυκλικές και φιλικές προς το περιβάλλον εναλλακτικές λύσεις. 

Το πρόβλημα εντάθηκε λόγω του Covid-19 

Το ξέσπασμα της πανδημίας του κορονοϊού έδωσε μεγάλη ώθηση στις διαδικτυακές πωλήσεις και προκάλεσε σημαντική αύξηση στη χρήση πλαστικών σακουλών και κουτιών μιας χρήσης, αυξάνοντας έτσι τη χρήση πλαστικών συσκευασιών στο ηλεκτρονικό εμπόριο. Η μόδα αποτελεί βασική κινητήρια δύναμη για τις διαδικτυακές πωλήσεις και η πλειονότητα των εργοστασίων χρησιμοποιεί παρθένο πλαστικό για τη συσκευασία των ενδυμάτων. Οι κρεμάστρες μιας χρήσης επιτείνουν το πρόβλημα, με το 85% αυτών να καταλήγει σε χωματερές. 

Το πρόβλημα της βιώσιμης συσκευασίας είναι πολύπλοκο και δεν υπάρχει καμία τυποποιημένη λύση, καμία εφαρμογή που να ταιριάζει σε όλους και να αντιμετωπίζει αυτό το πρόβλημα. Υπάρχουν επιλογές με χαμηλότερο αντίκτυπο, μια στροφή στο χαρτί και τα φυσικά υλικά, χωρίς να λαμβάνονται υπόψη τα ζητήματα της βροχής και της υγρασίας κατά τη διάρκεια της μεταφοράς και της αποθήκευσης. Υπάρχει η επιλογή της χρήσης ανακυκλωμένων κουτιών μεταφοράς, αλλά το χαρτί είναι πολύ βαρύτερο από το πλαστικό και θα αύξανε τα έξοδα αποστολής.

Αποφυγή του παρθένου πλαστικού

Το καλύτερο σημείο εκκίνησης είναι οι κατασκευαστές, οι αποθήκες και τα brands να δεσμευτούν ότι θα σταματήσουν να χρησιμοποιούν παρθένες συσκευασίες και πλαστικά μιας χρήσης. Υπάρχουν πολλοί παγκόσμιοι οργανισμοί, από το Ίδρυμα Ellen MacArthur μέχρι το Fashion For Good και την Better Packaging Company, οι οποίοι συμβουλεύουν τις εταιρείες και προσφέρουν διαχειρίσιμες και βιώσιμες επιλογές, ακόμη και για μεγάλες επιχειρήσεις. 

Η μετάβαση σε φυσικά υλικά θα έχει τις δικές της προκλήσεις, αλλά υπάρχει ένα πλήθος μεταρρυθμιστών που δημιουργούν επιλογές για διαφορετικά στάδια της εφοδιαστικής αλυσίδας και της διαδικασίας αποστολής. Στην καλύτερη περίπτωση, τα εργοστάσια, οι μάρκες και οι καταναλωτές θα μειώσουν όλοι τον όγκο των αποβλήτων τους, εξετάζοντας τον αντίκτυπο του πώς και τι φτιάχνουμε και πόσο καταναλώνουμε.

Εκτός από τη βιομηχανία της μόδας, βέβαια, στο πρόβλημα αυτό συμβάλλει και η βιομηχανία τροφίμων και ποτών. Ειδικά κατά τη διάρκεια της πανδημίας, που όλοι προτιμούσαν τις υπηρεσίες delivery ακόμα και για προϊόντα σούπερ μάρκετ επειδή ήθελαν να αποφύγουν τον συνωστισμό, η χρήση πλαστικών αυξήθηκε αρκετά. Σύμφωνα με έρευνα της Greenpeace, μόνο τα σούπερ μάρκετ του Ηνωμένου Βασιλείου παράγουν περίπου 114 δισεκατομμύρια κομμάτια πλαστικού μιας χρήσης ετησίως. 

Επίσης, το Amazon είναι μια από της εταιρείες που έχει δεχθεί πιέσεις για να μειώσει το πλαστικό που χρησιμοποιεί. Μέχρι τον ερχόμενο Δεκέμβριο είναι υποχρεωμένο να δημοσιεύσει μια έκθεση, στην οποία θα περιγράφει αναλυτικά την κλίμακα του πλαστικού του αποτυπώματος και του προβλήματος που δημιουργεί.