H βιωσιμότητα βρίσκεται στα χείλη όλων το τελευταίο διάστημα, έχοντας προ πολλού ξεπεράσει την έννοια της τάσης, λόγω του επείγοντος της κλιματικής κρίσης. Τα δεδομένα καλούν για δράση, μιλούν για έλλειψη χρόνου, προσπαθούν να αφυπνίσουν, μεταξύ άλλων, και τις μεγάλες επιχειρήσεις, ειδικά σε κλάδους ιδιαίτερα ρυπογόνους, να αλλάξουν τις πολιτικές τους, να υιοθετήσουν πρακτικές λιγότερο επιβαρυντικές για τον πλανήτη, να συμβάλουν στην προσπάθεια να αντιμετωπιστεί η περιβαλλοντική κρίση και να μειωθεί το αποτύπωμα άνθρακα του ανθρώπου στη γη.
Κάπως έτσι, υπό την πίεση αυτής της ανάγκης, οι επιχειρήσεις σε ολόκληρο τον κόσμο δημιουργούν εταιρικά προγράμματα βιωσιμότητας, αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες, ανακοινώνουν συμπεράσματα και οφέλη.
Πόσο βοηθούν όμως όλα αυτά;
Το πιθανότερο είναι πως όχι και τόσο, εκτιμούν οι ειδικοί. Γιατί μπορεί τα προγράμματα βιωσιμότητας, που βαφτίζονται με inspirational ονόματα, να δείχνουν ότι θέτουν μεγαλεπήβολους ευγενείς στόχους, ωστόσο δε φαίνονται να αποτελούν ουσιαστικές προτεραιότητες των εταιρειών, για τις οποίες ιδιαίτερη σημασία έχουν οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγής που αφορούν τον τρόπο λειτουργίας τους, και στο βαθμό που απασχολούν το κοινό στο οποίο απευθύνονται· προσπαθούν δηλαδή να δημιουργήσουν ένα brand identity συμβατό με αυτούς τους σύγχρονους περιβαλλοντικούς προβληματισμούς.
Έτσι, βλέπουμε εταιρείες να δεσμεύονται απέναντι σε διάφορους στόχους ή να παίρνουν αποφάσεις για μικρές βιώσιμες κινήσεις στη διαδικασία παραγωγής τους ή στις συσκευασίες τους ή σε συνεργασίες με κοινότητες, ανάλογα με τη βιομηχανία στην οποία δραστηριοποιείται, και έπειτα να δημοσιοποιούν απολογιστικές εκθέσεις με όσα πέτυχαν. Μάλιστα, το 2020 το 96% των μεγαλύτερων εταιρειών του κόσμου δημοσιοποίησαν τέτοιες εκθέσεις με τις λεπτομέρειες των πρωτοβουλιών τους. Βέβαια, οι εκθέσεις και αναφορές είναι απαραίτητο να υπάρχουν, γιατί στόχο έχουν να καταγράψουν την πρόοδο και τα αποτελέσματα των προσσπαθειών – και μάλιστα διεθνείς οργανισμοί προσπαθούν να είναι καθοδηγητικοί ως προς το πώς πρέπει να συντάσσονται και τι πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τους. Παρόλ’ αυτά, συχνά καταλήγουν να γίνονται αυτοσκοπός, να αποπροσανατολίζουν από την πραγματικότητα των πράξεων, που μπορεί συχνά να συνοψίζεται στο ότι, στην ουσία, ο τρόπος με τον οποίο λειτουργούν εν γένει κάποιες μεγάλες επιχειρήσεις, συνεχίζει να έχει ως προτεραιότητα το κέρδος, ακόμα και αν όσα διακηρύσσουν δείχνουν να τα εννοούν.
Δείτε ακόμα: Ποιο είναι το μέλλον της βιωσιμότητας στο marketing
Μοιάζει δηλαδή απλώς η sustainable επιλογή να έχει γίνει ένα must στοιχείο της επιχειρησιακής πολιτικής των brands, αυτό που πρέπει οπωδήποτε να κάνουν, προκειμένου να ευθυγραμμιστούν με την τάση της εποχής. Με αυτό το δεδομένο κατά νου, ίσως εξηγείται εν μέρει καλύτερα και το γεγονός ότι οι στόχοι της μείωσης των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου μοιάζουν ανέφικτοι.
Εκτός από το ότι οι στόχοι που θέτουν στα προγράμματα βιωσιμότητας στερούνται αποφασιστικότητας, αρνητική εντύπωση προκαλεί και το ότι δεν έχουν πρόβλημα να συνδέσουν το όνομα τους με πολιτικούς ή οργανισμούς που είναι αντίθετοι με τις περιβαλλοντικές πολιτικές – ή το ότι δε δίνουν σημασία στους προμηθευτές και τους συνεργάτες τους.
Πρόκειται για μια στάση που παραπέμπει στο φαινόμενο του greenwashing, την τάση να υιοθετούν τα brands πρακτικές και ρητορική που υπερασπίζονται το περιβάλλον, χωρίς ωστόσο να τις υποστηρίζουν έμπρακτα, καθώς στόχος τους είναι να βελτιώσουν την εικόνα τους απέναντι στους περιβαλλοντικά συνειδητοποιημένους καταναλωτές.
Είναι απαραίτητο λοιπόν να γίνει μια επανεκτίμηση των προτεραιοτήτων, μια προσπάθεια οι οικονομικοί στόχοι να εναρμονιστούν, να εξισορροπηθούν με την ανάγκη για αληθινά sustainable επιλογές, για τη συγκρότηση ενός νέου συστήματος φιλοδοξιών, με τη σκέψη ότι έτσι γίνεται τελικά μια επένδυση για το μέλλον. Βήματα προς αυτήν την κατεύθυνση ήδη γίνονται, καθώς υπάρχουν και εταιρείες που αναλαμβάνουν πιο τολμηρές πρωτοβουλίες, οι οποίες έρχονται να συμπληρώσουν τις νέες κατά τόπους νομοθεσίες, που συντάσσονται με γνώμονα τις ανάγκες του περιβάλλοντος.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
