17 Νοέ 2024
READING

Ο ήχος στους Ολυμπιακούς αγώνες

4 MIN READ

Ο ήχος στους Ολυμπιακούς αγώνες

Ο ήχος στους Ολυμπιακούς αγώνες

Οι Ολυμπιακοί Αγώνες βρίσκονται στην πρώτη γραμμή του ηχητικού σχεδιασμού εδώ και δεκαετίες. Το Τόκιο 2020 δεν αποτελεί εξαίρεση.Οι Ολυμπιακοί Αγώνες είναι από τα μεγαλύτερα αθλητικά γεγονότα στον κόσμο, ωστόσο  σχετικά λίγοι άνθρωποι έχουν την ευκαιρία να τους παρακολουθήσουν  ζωντανά και δια ζώσης. Έτσι, οι Αγώνες έχουν αποδειχθεί σημαντικός παράγοντας για την οπτικοακουστική πρόοδο.

Οι Αγώνες του Τόκιο το 1964 ήταν οι πρώτοι που προβλήθηκαν διεθνώς. Περισσότερες από 14 ώρες ασπρόμαυρου υλικού μεταδόθηκαν στον δορυφόρο και, από εκεί, σε 23 χώρες σε όλο τον κόσμο. Αυτό  αποτέλεσε ένα αξιοσημείωτο επίτευγμα. 

Στα τέλη του 1963, οι ειδικοί ακουστικής στο Τόκιο διαπίστωσαν ότι το ηχητικό σύστημα στο εθνικό στάδιο είχε σημαντικά προβλήματα. Πάνω από την κεντρική κερκίδα είχε τοποθετηθεί ένα στέγαστρο, το οποίο –αν και αποτέλεσε ένα κλασικό αρχιτεκτονικό έργο- ήταν πρόκληση για τους τεχνικούς του ήχου. Συγκεκριμένα, το στέγαστρο αντανακλούσε τον ήχο κάτω από αυτό, δημιουργώντας ένα βουητό. Οι καθυστερήσεις από τα ηχεία έκαναν τον ήχο σχεδόν ακατάληπτο στο πίσω μέρος του σταδίου, ενώ και τα ίδια τα ηχεία τον αλλοίωναν σημαντικά.

Για την ακουστική κάλυψη της μουσικής στην τελετή έναρξης των Ολυμπιακών αγώνων το 1964 τοποθετήθηκαν 20 μικρόφωνα γύρω από τη μπάντα και τους καλλιτέχνες. Εφαρμόστηκαν χρονοκαθυστερήσεις στα ηχεία, ώστε το κοινό στο στάδιο να ακούει τον ήχο σε συγχρονισμό με την εικόνα που έβλεπε. Τα προ-ηχογραφημένα ηχητικά εφέ, όπως το χτύπημα των καμπανών των ιαπωνικών ναών, αναμείχθηκαν με ζωντανούς ήχους στη ραδιοφωνική και τηλεοπτική μετάδοση.

Το σύστημα είχε τους περιορισμούς του. Ήταν απαραίτητα τα μικρόφωνα σε συγκεκριμένα σημεία ώστε να λαμβάνονται συνεντεύξεις και να γίνονται ανακοινώσεις, όπως για παράδειγμα στην εξέδρα τελετών, στην ορχήστρα, στην αίθουσα ελέγχου, και αυτά τα μικρόφωνα ήταν σταθερά στη θέση τους. Αυτό σήμαινε, μεταξύ άλλων, ότι υπήρχαν περιορισμοί στην τοποθέτηση και την ένταση των ηχείων, προκειμένου να αποφευχθούν οι πολύ δυνατοί ήχοι της ακουστικής ανατροφοδότησης. Αυτή προκύπτει όταν ένα μικρόφωνο τοποθετημένο πολύ κοντά σε ένα ηχείο λαμβάνει μεγάλο μέρος της δικής του ηχητικής εκπομπής και την αναπαράγει.

Καθώς το κοινό των Ολυμπιακών αγώνων όλο και μεγάλωνε, μεγάλωνε και η προσδοκία όσον αφορά την ηχητική απόδοση τους και κάθε καινοτομία σε μια Ολυμπιάδα έθετε την βασική απαίτηση για την επόμενη.Στους Θερινούς Αγώνες του 1984, οι τεχνικοί ήχου πρωτοπόρησαν στην ακουστική προσομοίωση με την μοντελοποίηση της ακουστικής του κύριου χώρου διεξαγωγής, η οποία στη συνέχεια χρησιμοποιήθηκε για να προβλεφθούν τα ηχητικά χαρακτηριστικά στο υπόλοιπο στάδιο. Αυτό αξιοποιήθηκε για την προηγμένη μοντελοποίηση των ακουστικών χαρακτηριστικών των εγκαταστάσεων στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1988 στη Σεούλ.

Στο Σύδνεϋ το 2000, εισήχθη η μετάδοση υψηλής ποιότητας μη συμπιεσμένου ήχου μέσω του διαδικτύου χωρίς σημαντικές απώλειες ή καθυστερήσεις, ψηφιακά. Τώρα τη συναντάμε σε στούντιο, συναυλίες, σχολεία και συνεδριακά κέντρα σε όλο τον κόσμο.

Ο COVID-19 έχει αλλάξει εντελώς τον σχεδιασμό του ήχου των Ολυμπιακών αγώνων. Η έλλειψη θεατών σημαίνει ότι η βοή του πλήθους απουσιάζει εντελώς και αυτό αλλάζει την ακουστική του χώρου καθώς ο ήχος αντηχεί σε ένα στάδιο πολύ διαφορετικά όταν δεν υπάρχουν σώματα και ρούχα για να τον απορροφήσουν. Επιπλέον, με τη ησυχία που επικρατεί συγκριτικά με το συνεχή θόρυβο που δημιουργούσαν δεκάδες  χιλιάδες άνθρωποι, καταλήγουν να ακούγονται ήχοι που κανονικά δεν είναι αντιληπτοί, όπως το βουητό των τζιτζικιών ή από τα φώτα.

Αυτό αντιμετωπίζεται, εν μέρει, με την εφαρμογή ψεύτικου θορύβου πλήθους από τα ηχεία γύρω από το στάδιο, δηλαδή ηχογραφήσεις ζητωκραυγών σε παρόμοιες εκδηλώσεις ή σε προηγούμενους Ολυμπιακούς Αγώνες. Αυτή η τεχνική είναι κοινή, καθώς χρησιμοποιείται και σε άλλα αθλητικά δρώμενα. Από άποψη σχεδιασμού της ακουστικής απόδοσης, ωστόσο, η ύπαρξη άδειων γηπέδων δεν είναι κακή προοπτική. Τα μικρόφωνα , τα οποία τοποθετούνται κοντά στην πηγή ήχου που θέλουν να καταγράψουν, είναι σε θέση με ακόμη λιγότερο θόρυβο στο παρασκήνιο να συλλάβουν καλύτερα τους ήχους, τους κρότους και τις υπόλοιπες ακουστικές λεπτομέρειες που σχετίζονται με τα αθλήματα. Μπορούμε, επίσης, να ακούσουμε πιο καθαρά την καθοδήγηση των προπονητών και τις φωνές μεταξύ των παικτών μιας ομάδας. Έχει φανεί ότι η ύπαρξη τέτοιων ακουστικών λεπτομερειών κάνει πιο ρεαλιστική την ακουστική εμπειρία. 

Οι νέες μέθοδοι για τη συλλογή, την απόδοση, ακόμη και την ενίσχυση του ήχου των Ολυμπιακών Αγώνων του Τόκιο 2020 είχαν σχεδιαστεί από τους ειδικούς πολύ πριν από το COVID-19. Ο ήχος που παρέχεται από τα ακουστικά συστήματα είναι γνωστός ως καθηλωτικός ήχος. 3.600 μικρόφωνα έχουν τοποθετηθεί παντού, κρεμασμένα από οροφές κλειστών χώρων, ενσωματωμένα σε τοίχους αναρρίχησης και τοποθετημένα σε δοκάρια τέρματος του πόλο. Η ποικιλία των ήχων αποδίδεται με τέτοιο τρόπο ώστε οι θεατές να ακούνε ότι μπορεί να ακούσουν οι αθλητές και ίσως ακόμα περισσότερα.

Οι Ολυμπιακοί Αγώνες βρίσκονται, όπως πάντα, στην πρώτη γραμμή της καινοτομίας στον ηχητικό σχεδιασμό. Και όπως σε όλα τα υπόλοιπα οι Ολυμπιακοί αγώνες πρέπει να καλύπτουν τις ανάγκες εκατομμύρια τηλεθεατών σε όλο τον κόσμο και να μεταφέρουν όσο το δυνατόν περισσότερο ότι συμβαίνει μέσα και έξω από τα γήπεδα.

Συνδεθείτε παρακάτω
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.