Στις αρχές του 2021, μια κακώς επικοινωνηθείσα αλλαγή στην πολιτική απορρήτου προκάλεσε μαζική αποχώρηση από το WhatsApp, το οποίο ανήκει στο Facebook. Κατά τη διάρκεια της εβδομάδας μετά την ανακοίνωση – κατά την οποία το WhatsApp απαίτησε από τους χρήστες να αποδεχθούν τη νέα πολιτική ή να διαγράψουν τους λογαριασμούς τους – οι λήψεις του ανταγωνιστικού Signal αυξήθηκαν κατά 35 φορές σε 8,8 εκατομμύρια προκαλώντας τη συντριβή των διακομιστών του. Άλλοι μεταπήδησαν στο Telegram, το οποίο εγκαταστάθηκε 11 εκατομμύρια φορές κατά τη διάρκεια της εβδομάδας που ακολούθησε την ενημέρωση της πολιτικής απορρήτου.
Η αναταραχή ήρθε μετά την παρερμηνεία εκατομμυρίων ανθρώπων που ερμήνευσαν λανθασμένα τους νέους όρους του WhatsApp ότι σημαίνει ότι θα μοιράζονται περισσότερα δεδομένα με τη μητρική του εταιρεία Facebook. Αυτό δεν ίσχυε. Η ενημέρωση της πολιτικής του WhatsApp καλύπτει τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι επικοινωνούν με τις επιχειρήσεις και τα δεδομένα που μοιράζονται με το Facebook παραμένουν τα ίδια.
Ωστόσο, η αλλαγή της πολιτικής και οι επακόλουθες αντιδράσεις ανέδειξαν τις μεγάλες ποσότητες δεδομένων που μπορεί να συλλέξει το WhatsApp από το 2014 που εξαγοράστηκε από το Facebook. Αλλά έξι μήνες αργότερα το WhatsApp εξακολουθεί να είναι μακράν η πιο δημοφιλής εφαρμογή ανταλλαγής μηνυμάτων, με δύο δισεκατομμύρια χρήστες.
Άλλες εταιρείες που ανήκουν στο Facebook συλλέγουν και μοιράζονται ακόμη περισσότερα δεδομένα. Η πολιτική απορρήτου του Instagram είναι σχεδόν πανομοιότυπη με εκείνη του Facebook και οι δύο μπορούν να ανταλλάσσουν ελεύθερα πληροφορίες για να προβάλλουν διαφημίσεις.
Ποια δεδομένα, λοιπόν, λαμβάνει στην πραγματικότητα το Facebook από το WhatsApp και το Instagram και υπάρχει τρόπος να περιοριστεί ο όγκος των πληροφοριών που παραχωρούνται στον γίγαντα των μέσων κοινωνικής δικτύωσης;
Ποια δεδομένα μπορεί να μοιραστεί το WhatsApp με το Facebook;
Πρώτα απ’ όλα. Το WhatsApp δεν μοιράζεται το περιεχόμενο των συνομιλιών με το Facebook και αυτό δεν θα αλλάξει μετά την ενημέρωση των όρων χρήσης. Τα μηνύματα είναι ιδιωτικά. Τα μηνύματά – συμπεριλαμβανομένων των φωτογραφιών, των βίντεο και των κλήσεων – προστατεύονται από πλήρη κρυπτογράφηση, οπότε δεν μπορούν να διαβαστούν από τις διωκτικές αρχές ή το ίδιο το WhatsApp.
Τα δεδομένα που μπορεί να μοιραστεί το WhatsApp με το Facebook περιλαμβάνουν τον αριθμό τηλεφώνου και το όνομα του προφίλ των χρηστών. Επιπλέον, πιο λεπτομερείς πληροφορίες που υποκρύπτουν το μήνυμα, γνωστές ως μεταδεδομένα (metadata), συμπεριλαμβανομένης της ημερομηνίας αποστολής και της διεύθυνσης IP, μπορούν να συλλεχθούν και να μοιραστούν με τις λεγόμενες “εταιρείες του Facebook”.
Η ΕΕ και το Ηνωμένο Βασίλειο προστατεύονται από τον Γενικό Κανονισμό Προστασίας Δεδομένων (GDPR) και τον Νόμο περί Προστασίας Δεδομένων, ο οποίος περιορίζει την κοινή χρήση δεδομένων στις περιοχές αυτές. Το WhatsApp ισχυρίζεται ότι τα μεταδεδομένα συλλέγονται και μοιράζονται στην ΕΕ μόνο για ορισμένους σκοπούς, όπως αν του δοθεί σχετική εντολή από την επιβολή του νόμου.
Τα μεταδεδομένα είναι ένα πολύτιμο εργαλείο για την ανάλυση των επαφών μεταξύ των ανθρώπων. Όταν εξετάζονται τα μεταδεδομένα, αποδεικνύεται ότι πολλές φορές δεν χρειάζεται καν το περιεχόμενο των μηνυμάτων, επειδή τα μοτίβα δραστηριότητας των χρηστών λένε πολλά για αυτούς. Στη συνέχεια, μπορεί κανείς να αρχίσει να εξάγει συμπεράσματα ή σχέσεις και να δημιουργήσει κοινωνικά γραφήματα.
Το WhatsApp λέει ότι τα δεδομένα μοιράζονται με το Facebook μόνο για σκοπούς όπως η πρόληψη της ανεπιθύμητης αλληλογραφίας και όχι για διαφημίσεις. Περιγράφει ότι το WhatsApp δεν μοιράζεται τις επαφές των χρηστών με το Facebook για δική του χρήση και ότι “δεν υπάρχουν σχέδια για κάτι τέτοιο”. Το WhatsApp αρνείται, επίσης, ότι τα δεδομένα του χρησιμοποιούνται για την ενημέρωση του αλγορίθμου “People You May Know” του Facebook, αλλά το κοινωνικό δίκτυο έχει δεχθεί πυρά για πολλά περιστατικά.
Ορισμένα από τα δεδομένα που μοιράζεται το WhatsApp παραμένουν αδιαφανή. Για παράδειγμα, η πολιτική απορρήτου του WhatsApp περιγράφει πώς τα προσωπικά δεδομένα που μοιράζονται με το Facebook μπορεί να περιλαμβάνουν άλλες πληροφορίες που προσδιορίζονται στην Πολιτική απορρήτου ή που λαμβάνονται κατόπιν ειδοποίησης των χρηστών ή βάσει της συγκατάθεσής τους.
Σύμφωνα με το GDPR, το Facebook και οι εταιρείες του θα πρέπει να πληρούν τις απαιτήσεις λογοδοσίας παρέχοντας ολοκληρωμένες και καλά επεξηγηματικές πληροφορίες. Eπειδή το τι συμβαίνει με τα δεδομένα δεν είναι σε πολλές περιπτώσεις σαφές, είναι αδύνατο να προσδιορίσει κανείς ακριβώς πού πηγαίνουν τα δεδομένα, πράγμα που αποτελεί πρόβλημα.
Η αλλαγή στην προστασία της ιδιωτικής ζωής του WhatsApp, η οποία παρά την αρχική καθυστέρηση εξακολουθεί να εφαρμόζεται, καλύπτει τον τρόπο με τον οποίο οι χρήστες επικοινωνούν με τις επιχειρήσεις που χρησιμοποιούν το API του. Οι συνομιλίες του WhatsApp μεταξύ ανθρώπων και επιχειρήσεων κρυπτογραφούνται πλήρως καθώς μεταδίδονται, αλλά μετά την πρόσφατη ενημέρωση απορρήτου, μπορούν να αποθηκευτούν μόλις ληφθούν από μια επιχείρηση που χρησιμοποιεί μια υπηρεσία που φιλοξενείται από το Facebook.
Η αλλαγή στην πολιτική απορρήτου επιτρέπει στις επιχειρήσεις να αποθηκεύουν τις συνομιλίες των χρηστών στο WhatsApp μόλις τις λάβουν, σε διακομιστές που φιλοξενεί το Facebook, και επομένως εκτός της πλήρους κρυπτογράφησης. Το WhatsApp λέει ότι το Facebook δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει αυτά τα δεδομένα, αλλά η επιχείρηση μπορεί να λάβει πληροφορίες από τις συνομιλίες για να στηρίξει τη διαφήμιση.
Ποια δεδομένα μοιράζεται το Instagram με το Facebook;
Το Instagram μοιράζεται πολλά δεδομένα με το Facebook. Η πολιτική απορρήτου του περιγράφει πώς το κοινωνικό δίκτυο συνδέει πληροφορίες σχετικά με τις δραστηριότητες των χρηστών σε διάφορα προϊόντα και συσκευές του Facebook για να παρέχει μια πιο προσαρμοσμένη και συνεπή εμπειρία. Για παράδειγμα, μπορεί να προτείνει σε κάποιο χρήστη να συμμετάσχει σε μια ομάδα στο Facebook που περιλαμβάνει άτομα που ακολουθεί στο Instagram ή με τα οποία επικοινωνεί χρησιμοποιώντας το Messenger.
Το Facebook και το Instagram μοιράζονται υποδομές, συστήματα και τεχνολογία με άλλες εταιρείες του Facebook. Αυτό σημαίνει ότι οι πληροφορίες που κοινοποιούνται από το WhatsApp σχετικά με λογαριασμούς που στέλνουν ανεπιθύμητα μηνύματα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την ανάληψη δράσης στο Facebook, το Instagram ή το Messenger.
Το Instagram μπορεί, επίσης, να εντοπίζει την τοποθεσία των χρηστών, τον τόπο διαμονής τους, τα μέρη που επισκέπτονται και λεπτομέρειες σχετικά με τις επιχειρήσεις και τους ανθρώπους που βρίσκονται κοντά του, για να παρέχει, να εξατομικεύει και να βελτιώνει τα προϊόντα του Facebook, συμπεριλαμβανομένων των διαφημίσεων.
Ωστόσο, παρά τη μαζική συλλογή και κοινή χρήση δεδομένων, το Instagram διαθέτει λιγότερους ελέγχους απορρήτου από τη μητρική του, ιδιαίτερα όσον αφορά θέματα κυβερνοασφάλειας στην εταιρεία ασφαλείας ESET. Το Instagram έχει λιγότερους ελέγχους απορρήτου από το Facebook και δεν μπορούμε να διακόψουμε την κοινοποίηση των περισσότερων δεδομένων μεταξύ των πλατφορμών, αλλά μπορούμε να ρυθμίσουμε τον τρόπο με τον οποίο χρησιμοποιούνται ορισμένες πληροφορίες.
Για παράδειγμα, το Instagram μοιράζεται τα δεδομένα της τοποθεσίας μας με το Facebook, αλλά μπορούμε να περιορίσουμε την πρόσβαση της εφαρμογής στις τοποθεσίες μας και να περιορίσουμε το κοινό των δημοσιεύσεών μας στις ρυθμίσεις μας.
Περιορισμός της κοινής χρήσης δεδομένων
Οι εταιρείες του Facebook είναι πολλές, συμπεριλαμβανομένου του ίδιου του Facebook και της υπηρεσίας Messenger, καθώς και 91 εξαγορές του κοινωνικού δικτύου, όπως το WhatsApp, το Instagram και η Oculus. Ο περιορισμός της κοινής χρήσης δεδομένων μεταξύ του Facebook και αυτών των εταιρειών αποτελεί πρόκληση, ιδίως δεδομένης της παρακολούθησης και της κατάρτισης προφίλ που συμβαίνει μεταξύ του κοινωνικού δικτύου και άλλων ιστοσελίδων σε ολόκληρο το διαδίκτυο.
Κάθε ιστότοπος, οι περισσότερες εφαρμογές και λιανοπωλητές, καταστήματα ψυχαγωγίας και πάροχοι υπηρεσιών τροφοδοτούν τα δεδομένα στο Facebook. Τουλάχιστον πέντε εκατομμύρια ιστότοποι χρησιμοποιούν ανιχνευτές Pixel του Facebook και οι άνθρωποι δίνουν περισσότερα από τα δεδομένα τους μέσω του Login With Facebook API, το οποίο επιτρέπει τη μεταφορά πληροφοριών προφίλ του Facebook σε άλλες εφαρμογές και ιστότοπους. Αυτό προσθέτει ένα τεράστιο ποσό εξουσίας επί της διαδικτυακής εμπειρίας, των πεποιθήσεων και των αλληλεπιδράσεών των χρηστών.
Την ίδια στιγμή, η ασφαλής εφαρμογή ανταλλαγής μηνυμάτων Signal επωφελείται από το γεγονός ότι δεν ανήκει στο Facebook και, σύμφωνα με τις ετικέτες απορρήτου του App Store της Apple, δεν χρειάζεται τεράστιες ποσότητες δεδομένων για να λειτουργήσει. Το Signal εστιάζει πολύ περισσότερο στην ασφάλεια και την προστασία της ιδιωτικής ζωής και ευθυγραμμίζεται καλύτερα με την προσφορά του WhatsApp.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
