Η βιομηχανία της μόδας έχει αποδείξει στο παρελθόν ότι ξέρει να είναι διπλωματική ως προς τις υποσχέσεις της. Είναι γεγονός ότι διαθέτει ένα τεράστιο περιβαλλοντικό αποτύπωμα, καταναλώνοντας περισσότερη ενέργεια από την αεροπορία και τη ναυτιλία σε μαζί, αλλά ευτυχώς, οι καταναλωτές δεν είναι αφελείς. Πιο συγκεκριμένα, μία έρευνα των πολιτών της ΕΕ διαπίστωσε ότι το 81% δεν εμπιστεύεται πια τους ισχυρισμούς των εταιρειών ένδυσης που δηλώνουν υπερήφανα ότι είναι φιλικές προς το περιβάλλον, χωρίς απτά δεδομένα!
Βέβαια, είναι εξίσου αληθές το γεγονός ότι η αφθονία των πληροφοριών που κυκλοφορούν σήμερα στο διαδίκτυο – και αλλού- από όλες τις πλευρές καθιστά ακόμα πιο δύσκολη την ταξινόμηση των δηλώσεων και των υποσχέσεων ως ειλικρινών ή υποκριτικών. Με τον σκοπό της πιο αποδοτικής εξακρίβωσης των προθέσεων των εταιρειών παρακάτω παρουσιάζονται μερικοί από τους τρόπους με τους οποίους οι εταιρείες ένδυσης προσπαθούν να προβάλλουν τους εαυτούς τους ως πιο βιώσιμους από ό, τι πραγματικά είναι, σύμφωνα με την πρόσφατη έκθεση «Fossil Fashion» του The Changing Markets Foundation.
Ισχυρίζονται ότι οι συνθετικές ίνες είναι πιο βιώσιμες από το βαμβάκι
Το βαμβάκι δημιουργεί όντως προβλήματα όσον αφορά την γη, το νερό και τη χημική χρήση του. Από την άλλη, η δήλωση ότι τα ανθρωπογενή κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα είναι λιγότερο επιβλαβή για το περιβάλλον σε σχέση με το βαμβάκι, όπως ισχυρίζονται ορισμένες μάρκες μόδας, είναι αναληθής. Έτσι, όλες αυτές οι προθέσεις της βιομηχανίας της μόδας για τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα με βάση το πλαστικό έχουν καταστήσει τον τομέα αυτό τον τρίτο μεγαλύτερο καταναλωτή και παραγωγό πλαστικού (το οποίο φυσικά προέρχεται από τη βιομηχανία ορυκτών καυσίμων). Πιο συγκεκριμένα, ένα πουκάμισο από πολυεστέρα φέρει πάνω του ένα αποτύπωμα άνθρακα μεγαλύτερο κατά 2,5 φορές τουλάχιστον σε σύγκριση με ένα πουκάμισο από βαμβάκι.
Οι συνθετικές ίνες αποτελούν ήδη την πλειοψηφία όλων των ινών που χρησιμοποιούνται στα ρούχα και το μερίδιο αυτό αναμένεται να αυξηθεί στο μέλλον. Φυσικά, οι εταιρείες της βιομηχανίας της μόδας αγαπούν υλικά όπως ο πολυεστέρας και άλλα συνθετικά κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα επειδή είναι οικονομικά -αν και μη βιώσιμα- και δημοφιλή στους καταναλωτές. Ως εκ τούτου, το να ισχυριστεί μία εταιρεία που ακολουθεί αυτήν την πρακτική ότι είναι «πράσινη» και φιλική προς το περιβάλλον είναι τουλάχιστον παραπλανητικό.
Ταυτόχρονα, σημειώνεται η υπέρμετρη χρήση των λέξεων όπως «φυσικό» και «οργανικό»
Πρώτα απ ‘ όλα, δεν υπάρχει σαφής και ενιαία συμφωνία για την χρήση των ανάλογων όρων όπως φυσικό, πράσινο ή φιλικό προς το περιβάλλον, οπότε σχεδόν οποιοσδήποτε μπορεί να κολλήσει αυτούς τους όρους σε ένα πακέτο ή σε μια διαφήμιση χωρίς να πληροί κάποια συγκεκριμένα κριτήρια. Παράλληλα, είναι σαφές ότι δεν είναι αναγκαστικό ότι το «φυσικό», όπως και να οριστεί, συνεπάγεται πάντοτε κάτι πιο ασφαλές ή αποδοτικό από πλευράς των πόρων. Αναμφισβήτητα, λέξεις όπως αυτές δημιουργούν ένα τρόπον τινά «πράσινο φωτοστέφανο», το οποίο ενδέχεται τελικά να έχει ελάχιστη σχέση με τις πραγματικές πρακτικές βιωσιμότητας των εταιρειών.
Δίνουν έμφαση στην ανακυκλωσιμότητα των προϊόντων ακόμα και όταν αυτό ισχύει μόνο για ένα μικρό ποσοστό των προϊόντων τους
Ο πολλαπλασιασμός των συνθετικών υφασμάτων, συμπεριλαμβανομένων των υφασμάτων που δημιουργούνται από την μείξη μεταξύ φυσικών και συνθετικών πρώτων υλών, δημιουργεί εφιάλτες για τον τομέα της ανακύκλωσης. Αυτό συμβαίνει, επειδή οι φυσικές ίνες δεν μπορούν εύκολα να διαχωριστούν για κάποια ενδεχόμενη επαναχρησιμοποίηση ή ανακύκλωση, ενώ τα ρούχα από πολυεστέρα είναι πιθανό να σαπίσουν τελικά σε χώρους υγειονομικής ταφής για εκατοντάδες χρόνια.
Ως αποτέλεσμα, ούτε το 1% των ρούχων δεν ανακυκλώνεται με σκοπό να παραχθούν νέα ρούχα. Εταιρείες όπως είναι η Superdry προβάλουν με υπερηφάνεια την ένδειξη της ανακύκλωσης στις συσκευασίες τους, αλλά στην ουσία αυτό δεν σημαίνει πολλά σε σύγκριση με το αποτύπωμα άνθρακα των ίδιων των προϊόντων τους. Ακόμη και όταν τα συνθετικά ρούχα παράγονται από ανακυκλωμένα υλικά, τα τελευταία προέρχονται κυρίως από πλαστικά μπουκάλια, τα οποία θα μπορούσαν να ανακυκλωθούν πιο αποτελεσματικά σε καινούρια πλαστικά μπουκάλια.
Πιστοποιήσεις και προγράμματα βιωσιμότητας
Μία ακόμα αλήθεια είναι ότι οι δεσμεύσεις και οι υποσχέσεις συναντώνται πολύ συχνά στον τομέα της μόδας, συμπεριλαμβανομένης της πρωτοβουλίας Better Cotton, του Global Organic Textile Standard και του New Plastics Economy Global Commitment. Μερικές από αυτές τις πρωτοβουλίες είναι καλύτερες και πιο ειλικρινείς από άλλες. Άλλα προγράμματα μπορεί να στερούνται διαφάνειας, να έχουν περιορισμένες φιλοδοξίες ή να χρησιμοποιούν συγκεχυμένες μετρήσεις που δημιουργούν την ψευδαίσθηση μεγαλύτερης προόδου από ό, τι έχει πραγματικά επιτευχθεί.
Ωστόσο, όλα αυτά δεν συνεπάγονται αναγκαστικά το ότι οι ετικέτες αειφορίας είναι άχρηστες και μη ειλικρινείς εξ ορισμού. Ενδέχεται να αποτελούν έναν χρήσιμο οδηγό για τους καταναλωτές που δεν είναι πρόθυμοι να κάνουν εξονυχιστική έρευνα κάθε φορά που θέλουν να αγοράσουν ένα σακάκι. Παρόλα αυτά, τα συστήματα πιστοποίησης δεν αποτελούν κάποιου είδους πανάκεια και επιδέχονται συνήθως μεγάλης αμφισβήτησης.
Αντιμετώπιση της ρύπανσης από μικροΐνες
Τα μικροσκοπικά κομμάτια πλαστικού που προέρχονται από τα ρούχα κυκλοφορούν σε υδάτινα μονοπάτια όχι μόνο κατά την διάρκεια της πλύσης, αλλά και όταν φοριούνται ή πετιούνται. Και επειδή ακριβώς είναι μικροσκοπικά, τα εργοστάσια επεξεργασίας νερού δεν είναι πάντα σε θέση να τα φιλτράρουν.
Ωστόσο, το γεγονός ότι οι καταναλωτές δεν μπορούν πάντα να εμπιστεύονται τις δηλώσεις των εταιρειών, δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχει τίποτα που μπορούν τα άτομα και οι οργανώσεις να κάνουν. Τελικά, οι καταναλωτές θα μπορούσαν να αγοράζουν λιγότερα ή πιο ποιοτικά προϊόντα, να είναι διατεθειμένοι να πληρώνουν περισσότερα και να ερευνούν σε συστηματική βάση.
Τέλος, η μεγάλη εικόνα είναι ότι η ευθύνη παρεμπόδισης των ψευδών και υποκριτικών δηλώσεων εναποτίθεται στις ρυθμιστικές αρχές. Έτσι, η έκθεση «Fossil Fashion» καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, για παράδειγμα, να εμποδίσει με κάποιον τρόπο τις εταιρείες να κάνουν αβάσιμες δηλώσεις περί βιωσιμότητας που σχετίζονται ιδιαίτερα με την χρήση ανακυκλωμένου πολυεστέρα από πλαστικά μπουκάλια ή το μερίδιο ανακυκλωμένου πολυεστέρα στα προϊόντα τους και να θεσπίσουν κανόνες που αντιμετωπίζουν αποδοτικά τον πολλαπλασιασμό των συστημάτων πιστοποίησης χωρίς απτά αποτελέσματα.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
