Έχει ενδιαφέρον ότι το πρώτο εμπορικό κέντρο στην Ελλάδα, το Mall, άνοιξε την ίδια χρονιά, το 2005, με την ίδρυση του Skroutz, της μεγαλύτερης πλατφόρμας ηλεκτρονικού εμπορίου στην χώρα μας. To Mall Athens είναι ένα από τα μεγαλύτερα εμπορικά κέντρα στην νοτιοανατολική Ευρώπη και ξεκίνησε την λειτουργία του τον Νοέμβριο του 2005. Τo Skroutz επίσης ξεκίνησε το 2005, ως ένα hobby project του Γιώργου Χατζηγεωργίου -ένας από τρείς ιδρυτές- χωρίς κεφάλαιο, μια και στο μυαλό του δεν ήταν ποτέ ότι θα εξελιχθεί σε επιχείρηση.
Το The Mall Athens ήταν μια πολύ μεγάλη επένδυση λίγο μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004 από την Lamda Development. Στεγάζει 200 καταστήματα σε περίπου 60.000 τετραγωνικά μέτρα, ενώ είναι στρατηγικά τοποθετημένο στο Μαρούσι με εύκολη πρόσβαση σε σημαντικές οδικές αρτηρίες και μέσα μαζικής μεταφοράς.
Η παράλληλη αλλά εντελώς διαφορετική πορεία του Skroutz ξεκίνησε την ίδια χρονιά, αλλά η μοναδική αρχική επένδυση ήταν ο προσωπικός χρόνος και κόπος των τριών ιδρυτών του. Του Γιώργου Χατζηγεωργίου, του Βασίλη Δήμου και του Γιώργου Αυγουστίδη, για κάτι που τους έδινε χαρά επειδή έλυνε ένα υπαρκτό πρόβλημα. Αξίζει να σημειωθεί ότι όταν ξεκίνησε σύγκρινε τιμές από μόλις 12 ηλεκτρονικά καταστήματα κυρίως σε προϊόντα τεχνολογίας.
Πόσο διαφορετικές αφετηρίες, πόσο διαφορετικές πορείες αλλά και πόσο κοινή η κυρίαρχη επιρροή στο εμπόριο και στην επιχειρηματικότητα και από τους δύο οργανισμούς. Το Mall είναι το πιο επιτυχημένο εμπορικό κέντρο στην Ελλάδα αλλά επίσης έχει ταυτιστεί στην συνείδηση-αντίληψη των αγοραστών με τον όρο εμπορικό κέντρο. Από την άλλη το Skroutz είναι ο ορισμός της πλατφόρμας ηλεκτρονικού εμπορίου στην Ελλάδα. Βέβαια υπάρχει μια μεγάλη διαφορά στον χρόνο ωρίμασης και επιτυχίας των δύο οργανισμών, αφού το Mall από την πρώτη ημέρα λειτουργίας του ήταν εξαιρετικά επιτυχημένο, ενώ το Skroutz ωρίμασε και μεγάλωσε κυρίως τα τελευταία χρόνια με αποκορύφωμα το 2020 που η ανάπτυξη του ηλεκτρονικού εμπορίου στην Ελλάδα έφτασε σε πρωτοφανή επίπεδα.
Και τόσο διαφορετικές συνθήκες στις αντίστοιχες περιόδους αφού το 2005 ζούσαμε σε ρυθμούς “ανάπτυξης” και ευμάρειας μετά από τους Ολυμπιακούς Αγώνες, ενώ το 2020 ζήσαμε πανδημία και την επιτακτική ανάγκη να καλύψουμε τις ανάγκες μας σε αγορές από απόσταση μετά από βαθειά δεκαετή κρίση.
Και δύο είναι εντελώς διαφορετικές εμπειρίες. Μια επίσκεψη σε ένα εμπορικό κέντρο σε διασκεδάζει, σε κοινωνικοποιεί, σε ψυχαγωγεί, σου δημιουργεί συναισθήματα και εμπειρίες. Ενώ η αγορά από ένα ηλεκτρονικό κατάστημα σε διευκολύνει, σου επιτρέπει να συγκρίνεις, σου εξοικονομεί χρόνο, δεν μετακινείσαι, δεν έχει περιορισμό στην ώρα που θα αγοράσεις, αλλά και στον τόπο που βρίσκεται η επιχείρηση από την οποία θα αγοράσεις.
Αυτοί οι δύο οργανισμοί καθόρισαν και θα συνεχίσουν να καθορίζουν την επιχειρηματικότητα αλλά καθορίζουν και τον τρόπο ζωής μας. Είναι κάτι από τα δύο που δεν χρειάζεται στην ζωή μας; Μήπως δεν χρειαζόμαστε την επίσκεψη σε ένα κατάστημα στο Mall; Μήπως δεν χρειαζόμαστε το ηλεκτρονικό εμπόριο; Τα χρειαζόμαστε και τα θέλουμε και τα δύο και αυτό που τώρα εξελίσσεται είναι η αρμονία στην συνύπαρξη και ο ρόλος των δύο αυτών μηχανισμών αγορών. Αυτό που θα κριθεί τώρα είναι πως οι εταιρείες και οι μάρκες θα αντιληφθούν τις αλλαγές που έχουν γίνει και με ποιο τρόπο θα αντιδράσουν.
Για παράδειγμα μια εταιρεία ρούχων που άνοιξε ένα κατάστημα στο Mall 15 χρόνια πριν και είχε πολύ επιτυχημένη πορεία, πως αντιδρά σήμερα στις πλατφόρμες ηλεκτρονικού εμπορίου όπως τα Shein-μια κινέζικη πλατφόρμα που θέλει να ανταγωνιστεί τα Zara- που μπορούν να στείλουν σε λίγες ημέρες στην Ελλάδα προϊόντα που κάποιος έχει παραγγείλει από το σαλόνι του σπιτιού του. Εάν δε, κάνουμε δύο τα παραδείγματα, δηλαδή μια Ελληνική εταιρεία ρούχων και μια πολυεθνική εταιρεία ρούχων που και οι δύο είχαν ανοίξει επιτυχημένα καταστήματα στο Mall πριν 15 χρόνια, πως αντιδρούν αυτές σήμερα απέναντι στις ίδιες συνθήκες; Πρέπει και οι δύο να αντιδράσουν αλλά πιθανότατα έχουν διαφορετικά εφόδια και συνεπώς πρέπει να σχεδιάσουν μια διαφορετική στρατηγική.
Μπορούν οι εταιρείες να αποφύγουν αυτήν την εξέλιξη; Δεν μπορούν. Γιατί ο κόσμος αλλάζει -εάν δεν έχει αλλάξει ήδη. Και μέσα σε αυτή την αλλαγή βρίσκονται όλοι. Τα Shein που είναι newcomer και θέλει να κερδίσει μερίδια μέσα από το ηλεκτρονικό εμπόριο αλλά θέλει να ανοίξει φυσικά καταστήματα, τα Zara που είναι μια πολυεθνική εταιρεία με σχεδόν 3000 καταστήματα και παρουσία σε σχεδόν 100 χώρες, μια Ελληνική εταιρεία ρούχων που έχει παρουσία μόνο στην Ελλάδα με φυσικά καταστήματα και ηλεκτρονικό εμπόριο, το Mall που πρέπει να παραμείνει επιτυχημένο και χρήσιμο για τις εταιρείες, όπως και το Skroutz που βάζει στην πλατφόρμα πλέον και φυσικά καταστήματα χωρίς καθόλου ηλεκτρονικό εμπόριο.Όλοι αυτοί είναι παράγοντες που θα πάρουν θέση, θα πρέπει να επηρεάσουν το αποτέλεσμα αλλά τελικά ο πελάτης θα αποφασίσει τις επιλογές που θα κάνει.
Είναι δύσκολο για κάποιους; Ναι, είναι δύσκολο για κάποιους, ίσως για όλους. Γιατί όλοι αυτοί είναι παράγοντες και μηχανισμοί αγορών που ο πελάτης θέλει να έχει διαθέσιμους ώστε να αποφασίζει όπως επιθυμεί κάθε φορά. Μπορούν όλοι να έχουν ρόλο; Ναι, μπορούν όλοι να έχουν ρόλο. Γιατί ο καθένας από αυτούς μπορεί να προσφέρει μια διαφορετική επιλογή. Θα μείνουν όλα ίδια η θα αλλάξουν; Ναι, θα αλλάξουν. Γιατί μπορεί οι ανάγκες των ανθρώπων το 2021 να μην είναι διαφορετικές από το 2005, αλλά είναι διαφορετικές οι συμπεριφορές. Ποια στοιχεία είναι απαραίτητα για την συνέχεια μιας επιτυχημένης πορείας; Κατανόηση-αποδοχή και στρατηγική διαφοροποίηση.
Κατανόηση/αποδοχή. Το πρώτο σημαντικό βήμα είναι η κατανόηση των αλλαγών και η αποδοχή τους γιατί αυτό θα δώσει την δυνατότητα της αντίδρασης. Όσοι δεν αντιληφθούν τις αλλαγές ή παραμείνουν σε κεκτημένα ή και προσδοκίες που έχουν καλλιεργήσει, δεν θα μπορέσουν να αλλάξουν οι ίδιοι ώστε να ανταποκριθούν. Αυτό που χθες ήταν επιτυχημένο, αύριο ίσως δεν είναι αρκετό. Και αυτό που χθες ήταν ανώριμο, ίσως αύριο να είναι κατάλληλο. Αυτοί που σήμερα είναι μεγάλοι θα πρέπει να σκεφτούν ότι κάποιοι μικρότεροι έρχονται και αυτοί που είναι ίδιοι θα πρέπει να σκεφτούν ότι οι διαφορετικοί θα τους αλλάξουν. Η κατανόηση πρέπει οπωσδήποτε να συμπεριλαμβάνει και το γεγονός ότι ο ανταγωνισμός είναι πολύ πιο σύνθετος και έχει διάφορες μορφές.
Στρατηγική διαφοροποίησης.Περισσότερο από ποτέ τώρα είναι η στιγμή για μια πολύ σοβαρή στρατηγική που θα εστιαστεί στην διαφοροποίηση της μοναδικής προσφοράς που καταθέτει ο καθένας. Μόνο εάν η προσφορά είναι διαφορετική μπορεί να έχει πιθανότητα επιτυχίας. Εάν δεν υπάρχει διαφοροποίηση πιθανότατα θα επικρατήσει ο μεγαλύτερος. Εάν δεν υπάρχει διαφοροποίηση γιατί να επιλέξω κάτι πέρα από αυτό που είναι βολικό ή εύκολο. Και η διαφοροποίηση θα γίνει εάν γίνουν αντιληπτές οι δυνατότητες και οι αδυναμίες. Εάν χθες ήταν μονόδρομος η επίσκεψη σε ένα κατάστημα για να αγοράσω ένα ζευγάρι αθλητικά παπούτσια, πρέπει να είναι κατανοητό ότι σήμερα είναι χιλιάδες οι άνθρωποι στην Ελλάδα που παραγγέλνουν Air Jordan για τα παιδιά τους από το StockX.
Οι αλλαγές που συμβαίνουν σήμερα είναι δομικές και ομοιάζουν με μεγάλες αλλαγές στις καταναλωτικές συμπεριφορές όταν σημαντικά γεγονότα επηρέασαν την κοινωνία και την αγορά. Ίσως ένα παράδειγμα, που δείχνει σε ένα βαθμό το μέγεθος και τον τύπο των αλλαγών, είναι η είσοδος της κινητής τηλεφωνίας στην Ελλάδα και την αγορά που δημιουργήθηκε. Αλλά περισσότερο από αυτό, από το μέγεθος της αγοράς, αυτό που έχει σημασία είναι η αλλαγή στις προτεραιότητες που συνέβη, η διαφορετική ιεράρχηση των καταναλωτικών επιλογών και οι δυνατότητες που αναπτύχθηκαν.
Η αγορά που δημιουργήθηκε από την είσοδο της κινητής τηλεφωνίας ξεπερνάει τα 5 δις. ευρώ ετησίως και αυτό δείχνει πως μια τέτοια δομική αλλαγή μπορεί να οδηγήσει σε μια νέα μεγάλη αγορά. Αλλά τα δύο ακόμη πιο σημαντικά στοιχεία είναι τα εξής. Πρώτον, πόσο σημαντική προτεραιότητα έχει γίνει για την ζωή μας η χρήση αυτών των υπηρεσιών και την βάζουμε πολύ υψηλά στον προσωπικό ή οικογενειακό μας προϋπολογισμό. Και δεύτερον με την είσοδο αυτή της τεχνολογίας οι δυνατότητες που αναπτύχθηκαν για επικοινωνία, μάθηση, διασκέδαση,αγορές και μια σειρά από άλλες δραστηριότητες που μπορούμε να κάνουμε με τα κινητά μας.
Μια τέτοια αλλαγή συμβαίνει τώρα στο λιανικό εμπόριο με την ταχύτατη ανάπτυξη του ηλεκτρονικού εμπορίου. Δεν μπορούν να την σταματήσουν αυτή την αλλαγή, αλλά θα πρέπει να την κατανοήσουν και να την χρησιμοποιήσουν οι εταιρείες, μικρές και μεγάλες, προς όφελος τους. Και αυτοί οι δύο μηχανισμοί είναι δύο απτά παραδείγματα της πορείας που έχουν διανύσει αλλά και της αλλαγής που έρχεται.Το Mall θα συνεχίσει να υπάρχει και να είναι επιτυχημένο γιατί είναι απαραίτητη για τους ανθρώπους η έξοδος από το σπίτι και η επαφή με τον φυσικό κόσμο και τους άλλους ανθρώπους. Επίσης το Skroutz θα μεγαλώσει και άλλο γιατί είναι χρήσιμο για τους ανθρώπους και βοηθάει να γίνουν πολλά πράγματα εύκολα και ευέλικτα. Αυτό που είναι κρίσιμο είναι πως όλοι οι μηχανισμοί αγορών, σαν το Mall και το Skroutz, εταιρείες, μάρκες, επιχειρήσεις, στελέχη, επαγγελματίες θα αντιδράσουν σε μια νέα ισορροπία που θα επιτευχθεί όταν όλα πάρουν την θέση τους. 15 χρόνια μετά, το παιχνίδι μόλις ξανάρχισε!
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
