27 Απρ 2024
READING

Η Ευρώπη επανεξετάζει τώρα το μοντέλο της gig economy

5 MIN READ

Η Ευρώπη επανεξετάζει τώρα το μοντέλο της gig economy

Η Ευρώπη επανεξετάζει τώρα το μοντέλο της gig economy

Πριν από λίγες εβδομάδες η Just Eat, η εταιρεία παράδοσης φαγητού ανακοίνωσε ότι σχεδιάζει να απομακρυνθεί από την εκμετάλλευση των εργαζομένων της με βάση το μοντέλο της gig economy στο Ηνωμένο Βασίλειο, προσφέροντας αντ ‘αυτού παροχές στους οδηγούς της, συγκεκριμένες αμοιβές, επιδόματα και συνταξιοδοτικές εισφορές.

Η εταιρεία, η οποία συγχωνεύθηκε πέρυσι με την Takeaway.com, την αντίπαλο εταιρεία με έδρα την Ολλανδία, στην πραγματικότητα πέτυχε ένα σημαντικό χτύπημα στους αντιπάλους όπως οι Uber, η Deliveroo και η Glovo που εξακολουθούν να χρησιμοποιούν εργαζόμενους χωρίς εργασιακά δικαιώματα και οφέλη.

Ωστόσο, η ανακοίνωση του Just Eat είναι απλώς η τελευταία εξέλιξη που αφορά μία γενικότερη στροφή σε ολόκληρη την Ευρώπη, η οποία ενθαρρύνεται από την περαιτέρω ενίσχυση του σχετικού ρυθμιστικού πλαισίου και επίσης από έναν όλο και αυξανόμενο λόγο κατά της εργασίας στην βάση της gig economy  — που έχει οδηγήσει πολλές εταιρείες,  όπως η εταιρεία courier, CoopCycle, να αναζητούν ένα νέο μοντέλο απασχόλησης.

Η gig economy, δεν αποδίδεται ακριβώς στα ελληνικά αλλά σε γενικές γραμμές αναφέρεται συχνά και ως η «οικονομία της πλατφόρμας», καθώς αφορά τη ζήτηση και την προσφορά εργασίας σε διαδικτυακές πλατφόρμες, όπου οι εργαζόμενοι δεν είναι ούτε μόνιμοι, αλλά ούτε και μερικής απασχόλησης.

Εν τω μεταξύ, η Uber αναμένει ακόμα την ετυμηγορία από το Ανώτατο Δικαστήριο του Ηνωμένου Βασιλείου, η οποία θα μπορούσε να την αναγκάσει να πληρώσει στους οδηγούς ένα ελάχιστο μισθό ανά ώρα εργασίας και επιπλέον αμοιβές για την περίοδο των διακοπών.

Αυτές οι μετατοπίσεις θα μπορούσαν να οδηγήσουν την Ευρώπη στην καινοτόμα δημιουργία ενός παγκόσμιου κινήματος μακριά από τη χρήση της εργασίας του λεγόμενου gig μοντέλου, εφόσον υπάρξουν κι άλλες εταιρείες που θα ακολουθήσουν το παράδειγμα των παραπάνω εταιρειών.

Προς μία περισσότερο ηθική εργασία και απασχόληση 

Ο Andrew Kenny, ο διευθύνων σύμβουλος της Just Eat του Ηνωμένου Βασιλείου αναφέρει ότι η απόφαση για μια νέα σύμβαση και ένα καινούριο μοντέλο εργασίας πηγάζει από την αίσθηση της ευθύνης απέναντι στους εργαζομένους .

Ενώ η εταιρεία αρνήθηκε να αναφέρει το ακριβές κόστος αυτού του μετασχηματισμού, η Just Eat δήλωσε απλώς ότι το κόστος αυτού του νέου μοντέλου είναι σημαντικό, καθώς η εταιρεία θα προμηθεύει τους οδηγούς με ηλεκτρονικά σκούτερ και ποδήλατα, τα οποία θα συλλέγονται από έναν κεντρικό κόμβο.

Μάλιστα, ο Andrew Kenny εξηγεί ότι πρόκειται για ένα πολύ διαφορετικό μοντέλο, καθώς διαθέτουν πλέον ένα κόμβο στο κέντρο του Λονδίνο όπου αποθηκεύονται τα ηλεκτρικά ποδήλατα και τα ηλεκτρικά σκούτερ και όπου οι ταχυμεταφορείς μπορούν να πάνε, να κάνουν ένα διάλειμμα, να χρησιμοποιήσουν τις εγκαταστάσεις ή να απολαύσουν ένα ζεστό ρόφημα.

Επιπλέον, μπορεί οι παραπάνω ενέργειες να δημιουργούν ένα σημαντικό κόστος για την Just Eat, αλλά η εταιρεία πιστεύει ότι αυτή η ενέργεια θα βοηθήσει με κάποιο τρόπο στη μείωση του άγχους για τις δαπάνες συντήρησης των οχημάτων που αντιμετωπίζουν οι εργαζόμενοι της gig economy.

Αξίζει, επίσης,  να σημειωθεί ότι το Just Eat διαφέρει από τους ανταγωνιστές όπως το Deliveroo και το Uber Eats, καθώς βασίζεται επίσης στους οδηγούς παράδοσης που απασχολούνται από τα ίδια τα εστιατόρια.

Αυτό σημαίνει ότι το κόστος της παροχής των συμβάσεων εργασίας για τους ταχυμεταφορείς είναι σχετικά φθηνότερο από ό, τι θα ήταν για τους αντιπάλους, καθώς αντιπροσωπεύουν ένα μικρότερο τμήμα του στόλου παράδοσης.

Ιδιοκτησία

Ένα άλλο παράδειγμα μιας αυξανόμενης απόκρισης στις εφαρμογές παράδοσης είναι η άνοδος των συνεταιρισμών που ανήκουν σε οδηγούς και μεταφορείς. Έτσι, η η CoopCycle με έδρα το Παρίσι, είναι μια συνεταιριστική ομοσπονδία ταχυμεταφορέων που δραστηριοποιούνται σε περισσότερες από 50 πόλεις σε οκτώ χώρες.

Πιο αναλυτικά, η CoopCycle βοηθά τους ταχυμεταφορείς να ξεκινήσουν τις δικές τους συνεργατικές επιχειρήσεις παράδοσης, μέσα από τον διαμοιρασμό της τεχνολογίας, του λογισμικού της πλατφόρμας και των γνώσεων γύρω από την επιχειρηματική στρατηγική και την τιμολόγηση.

Όλοι οι οδηγοί που εργάζονται με το μοντέλο CoopCycle θεωρούνται υπάλληλοι και πέρα από την εξασφάλιση ενός σταθερού εισοδήματος, οι διοργανωτές αναφέρουν επίσης ότι αυτό το μοντέλο καθιστά επίσης την εργασία ασφαλέστερη σε σχέση με ένα μοντέλο αμοιβής ανά εργασία.

Φαίνεται,  ακόμα, ότι το μοντέλο των εργαζομένων που έχει υιοθετήσει η εταιρεία οδηγεί σε μια καλύτερη σχέση με τα εστιατόρια, τα οποία έχουν στο παρελθόν υποστεί τις επιπτώσεις της κακομεταχείρισης των εργαζομένων στον τομέα της μεταφοράς και της παράδοσης με βάση το μοντέλο της οικονομίας της πλατφόρμας, η οποία οδηγεί νομοτελειακά σε χαμηλότερη ποιότητα εξυπηρέτησης.

Η CoopCycle βασίζεται σε αποκλειστικές συμφωνίες με εστιατόρια για να καταστήσει την υπηρεσία της βιώσιμη οικονομικά δεδομένου του ανταγωνισμού που υπάρχει με τους μεγάλους παίκτες της αγοράς που υποστηρίζουν εναλλακτικές λύσεις και μεγάλους προϋπολογισμούς μάρκετινγκ.

Έτσι, φαίνεται ότι το συνεταιριστικό κίνημα κερδίζει σημαντικό έδαφος, καθώς όλο και περισσότερες πρωτοβουλίες αναδύονται και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού.

Ωστόσο, εκείνοι που κατηγορούνται για την εκμετάλλευση οδηγών και των μεταφορέων  βλέπουν τα πράγματα διαφορετικά.

Ο Dara Khosrowshahi, ο διευθύνων σύμβουλος της Uber έχει υποστηρίξει στο παρελθόν αυτό που ο ίδιος ονομάζει «third way» όπου οι οδηγοί διατηρούν την ευελιξία του αυτοαπασχολούμενου μοντέλου, ενώ εξακολουθούν να λαμβάνουν κάποια οφέλη όπως οι αμοιβές των διακοπών ή οι αναρρωτικές άδειες. Ωστόσο, αυτό, σύμφωνα με ορισμένους ακτιβιστές, είναι αρκετά ανειλικρινές.

Ακόμη, ο James Farrar, πρώην οδηγός της Uber και γενικός γραμματέας της Ένωσης Οδηγών και Ταχυμεταφορών με έδρα το Ηνωμένο Βασίλειο, τονίζει ότι αυτό το μοντέλο εφαρμόζεται ήδη στο Ηνωμένο Βασίλειο, αλλά είναι ακριβώς αυτό για το οποίο παλεύει να δικαιωθεί η  Uber στα δικαστήρια.

Επιπλέον, στο Ηνωμένο Βασίλειο οι εργαζόμενοι τα τελευταία πέντε χρόνια αγωνίζονται εναντίον αυτού του συστήματος, κηρύττοντας ότι ο νόμος είναι παρωχημένος και έπρεπε να ενημερωθεί εκ νέου.

Τέλος, η  απροθυμία της Uber να αναγνωρίσει το καθεστώς των οδηγών της ως εργαζομένων στο Ηνωμένο Βασίλειο εκθέτει την υποκρισία του επιχειρήματος που υποστηρίζει ότι οι  υπάρχοντες κανονισμοί σχετικά με την εργασία είναι πολύ ξεπερασμένοι για τις τεχνολογικές πλατφόρμες και τα νέα μέσα. 

Έτσι, καθώς η πίεση αυξάνεται για τις πλατφόρμες της gig economy τόσο από τα δικαστήρια, τους ανταγωνιστές όσο και από τους τους πελάτες, τα μεγάλα ερωτηματικά εξακολουθούν να εγείρονται γύρω από το αν το μοντέλο τους «ανάπτυξης με κάθε κόστος» μπορεί να είναι βιώσιμο και αν η Ευρώπη μπορεί τελικά να λειτουργήσει με ένα διαφορετικό μοντέλο.

Συνδεθείτε παρακάτω
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.