Δισεκατομμύρια πλαστικές συσκευασίες και πλαστικά μπουκάλια πωλούνται καθημερινά σε ολόκληρο τον κόσμο. Και ήδη έχει αρχίσει να φαίνεται το αποτύπωμά μας στον πλανήτη.
Γνωρίζουμε όλοι πόσο σοβαρά είναι τα πράγματα με την κλιματική αλλαγή και πως κι εμείς έχουμε βάλει το χεράκι μας. Ωστόσο, δεν θα επικεντρωθούμε στην καταστροφή του πλανήτη αλλά στο πώς μπορούμε να αλλάξουμε αυτή την κατάσταση από την οπτική των επιχειρήσεων.
Ως σχεδιαστής, καθημερινά αντιμετωπίζω το εξής θέμα, πως να βρω εναλλακτικές λύσεις πρώτων υλών τα οποία να έχουν λιγότερο αντίκτυπο στην φύση. Μέσα από αναζητήσεις αλλά και από διαλέξεις που έχω παρακολουθήσει τα τελευταία χρόνια παρατηρώ πως όλο και περισσότεροι ανακαλύπτουν καινούργιες μεθόδους δημιουργίας βιώσιμων υλικών τα οποία έχουν παρόμοια χαρακτηριστικά με το πλαστικό.
Το πλαστικό και υλικά με βάση το πετρέλαιο δύσκολα απορροφούνται από την φύση αν και χρησιμοποιούνται σχεδόν σε όλες τις βιομηχανίες. Άρα δεν είναι ακατόρθωτο να μειώσουμε την χρήση πλαστικού εφόσον τα υλικά και οι μέθοδοι υπάρχουν , το μόνο που χρειάζεται είναι να υιοθετήσουμε τον τρόπο σκέψης ως εταιρείες και ως καταναλωτές.
Πριν από μία 15ετία θα φάνταζε αλλόκοτο ή αηδιαστικό κάποιο προϊόν να έχει συσκευασία φτιαγμένο από φύκια αντί για πλαστικό σελοφάν. Σήμερα αυτό είναι μια καινοτομία η οποία μπορεί να μας δώσει ελπίδα για μείωση της χρήσης πλαστικού και να μειώσει κατά μεγάλο ποσοστό τη ρύπανση του περιβάλλοντος, μιας και σχεδόν όλα τα προϊόντα έχουν προστατευτική συσκευασία.
Έτσι λοιπόν σας παραθέτω κάποια πολύ ενδιαφέροντα υλικά τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν αντί του κοινού πλαστικού και να προσφέρουν έναν ιδιαίτερα όμορφο χαρακτήρα προς το προϊόν. Ωστόσο λόγω της πληθώρας υλικών, τα έχουμε χωρίσει σε 3 κατηγορίες, καλλιεργημένα υλικά, ανακυκλώσιμα υλικά και γενικά φιλικά προς το περιβάλλον.
Grown materials
Από πάντα είχαμε καλλιεργημένα υλικά (grown materials). Ο άνθρωπος πάντα προσπαθούσε να καλλιεργεί υλικά στην γη καθώς πληθώρα αυτών χρησιμοποιούνται έως και σήμερα.
Ωστόσο η πρώτη ύλη χρειάζεται επεξεργασία από τον άνθρωπο ώστε να μπορεί να είναι χρήσιμη, για παράδειγμα το βαμβάκι σε ύφασμα, o πάπυρος σε χαρτί κοκ, χώμα σε πηλό και στην συνέχεια σε κεραμικά σκεύη κοκ.
Σύμφωνα με τα παραπάνω βλέπουμε πως κάποια υλικά βγαίνουν φυσικά από το χώμα της γης μας χωρίς να έχουν αρνητικό πρόσημο προς τον πλανήτη.
Αυτή η τεχνική δημιουργίας υλικών την τελευταία δεκαετία έχει άνθηση και οι εταιρείες που ασχολούνται έχουν βάλει ένα προσωπικό στοίχημα, να μπορέσουν να αντικαταστήσουν όσο περισσότερο πλαστικό μπορούν. Παρακάτω θα δούμε 6 ιδιαίτερα υλικά τα οποία βγαίνουν από το γη και μπορούν να τα χρησιμοποιήσουμε σε πολλούς τομείς.
Υλικό: Cork composite
O φελλός είναι ένα υλικό το οποίο προέρχεται από το φλοιό του δέντρου Δρυός της φελλοφόρου. Τα κύρια χαρακτηριστικά του είναι μικρό βάρος, η ελαστικότητα, η στεγανότητα, η μόνωση και η χημική αδράνεια.
Ο φελλός χρησιμοποιείται για την εμφιάλωση οινοπνευματώδη ποτών αλλά οι ιδιότητες του το καθιστούν ανταγωνιστικό και σε άλλες βιομηχανίες που δεν πάει ο νους του μελετητή όπως στην αυτοκινητοβιομηχανία, αεροναυπηγική, κατασκευή κτιρίων, υποδήματα, επιπλοποιία, ηλεκτρικές μονάδες, ναυτιλιακά κ.α.
Κατασκευαστής υλικού: Amorim Cork Composites
Ιδιότητες υλικού: Βιωσιμότητα, Ελαφρύ, Ανθεκτικό, Μόνωση
Υλικό: Bamboo
Το μπαμπού είναι φυτό και ευδοκιμεί στην Ασία, Αμερική και Αφρική. Το χαρακτηρίζει η γρήγορη ανάπτυξη του φυτού, εφελκυστική αντοχή, καμπτική αντοχή, αντίσταση στην σήψη, επεξεργασιμότητα. Το μπαμπού χρησιμοποιείται στην επιπλοποιία, σε συσκευασίες, ως ύφασμα, ως δομικά στοιχεία, στην αυτοκινητοβιομηχανία, σε οδοντόβουρτσες, σε οικιακά είδη κ.α.
Κατασκευαστής υλικού: Κίνα, Βιετνάμ
Ιδιότητες υλικού: Βιωσιμότητα, Ανθεκτικό, Ελαστικό, Εύκολα επεξεργάσιμο
Υλικό: BioCouture
Το αληθινά grown ύφασμα όπως αναφέρεται είναι ένα ιδιαίτερο υλικό το οποίο εφευρέθηκε από την σχεδιάστρια Suzanne Lee η οποία είχε οραματιστεί το μέλλον κατασκευής ρουχισμού με ένα δικό της πολύ ενδιαφέρον τρόπο.
Το ύφασμα αυτό δημιουργείται μέσω της ανάπτυξης βακτηρίων στο σακχαρώδη kombucha τσάι οπού σχηματίζεται μεμβράνη υπό φυσικές συνθήκες και έπειτα αποστραγγίζεται για την δημιουργία του υφάσματος.
Η υφή του υλικού BioCouture μοιάζει πάρα πολύ με δέρμα και πάπυρο. Εκτός από τον ρουχισμό μπορεί να έχει εφαρμογή σε έπιπλοποιία, διακοσμητικά υλικά, συσκευασίες, backpacks κ.α.
Κατασκευαστής υλικού: Suzanne Lee
Ιδιότητες υλικού: Βιωσιμότητα, Βιοδιασπώμενο, Γρήγορα ανανεώσιμο
Υλικό: Acrodur
Η επαναστατική ρητίνη με βάση το νερό χρησιμοποιείται ως συμβατό συνδετικό για ίνες και είναι χαμηλού επιπέδου περιβαλλοντικής επίπτωσης και εναλλακτικό του εποξειδίου. Ως γνωστόν οι επιπτώσεις της εποξεικής ρητίνης στο περιβάλλον αλλά και στον ανθρώπινο οργανισμό κατά την επεξεργασία της είναι σοβαρές.
Αντίστοιχες εφαρμογές με το συνδετικό υλικό Acrobur μπορούν να εφαρμοστούν στην βιομηχανία επίπλων, αυτοκινητοβιομηχανία, εφαρμογές σε panels, μονώσεις, εναλλακτικά του εποξειδίου σε kevlar/ carbon fiber κ.α.
Κατασκευαστής υλικού: BASF
Ιδιότητες υλικού: Βιωσιμότητα, Γρήγορα ανανεώσιμο, Πλαστικότητα
Υλικό: Yulex biorubber
Το βίο-ελαστικό Yulex προέρχεται από το φυτό Guayule (Hevea brasiliensis) το οποίο περνάει από κατάλληλα φίλτρα και ξεπλένεται έτσι ώστε να μπορεί να επεξεργαστεί αναλόγως.
Το υλικό Yulex έγινε γνωστό από την χρήση του ως εναλλακτικό του neoprene καθώς έχει 30% καλύτερη ελαστικότητα, τέλεια επαναφορά, αντίσταση στην ηλιακή ακτινοβολία και ανθεκτικότητα.
Αυτή την στιγμή το υλικό έχει εφαρμογή σε θαλάσσια sports, στον τομέα της υγείας, σε έπιπλα, στο ρουχισμό, στη νοσηλευτική κ.α. Ακόμη μπορεί να εφαρμοστεί και στα ναυτιλιακά, στην αρχιτεκτονική, ως μόνωση κ.α.
Κατασκευαστής υλικού: Yulex Corporation
Ιδιότητες υλικού: Βιωσιμότητα, Εργονομικό, Παντός καιρού χρήση
Υλικό: Treva Bioplastic GC6011-75 Natural
Το βιο-πλαστικό Treva είναι ένα νέο βιώσιμο υλικό από φυσική κυτταρίνη από δέντρα όπως πεύκο, κέδρος, ερυθρελάτη. Το υλικό αυτό προσφέρει αυξημένη επίδοση σε θέματα αντικατάστασης πλαστικού και με μειωμένες επιπτώσεις στο περιβάλλον.
Αυτό το νέο υλικό είναι από τα πλέον κατάλληλα εναλλακτικό του πλαστικού καθώς μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε εφαρμογές όπως συσκευασίες για προσωπική υγιεινή, αυτοκινητοβιομηχανία, θήκες, προϊόντα περιποίησης κ.α.
Κατασκευαστής υλικού: Eastman Chemical Company
Ιδιότητες υλικού: Βιωσιμότητα, Χημική αντοχή, Διαστατική σταθερότητα
Υλικό: Evoware
Το φυτικό πλαστικό Evoware είναι ένα υλικό το οποίο η προέλευση του έρχεται από τα φύκια τα οποία επεξεργάζονται κατάλληλα ώστε να έχουν την αντίστοιχη μορφή του κοινού μας σελοφάν ή διαφανής πλαστικό.
Αυτή την περίοδο χρησιμοποιείται ως υλικό κατασκευής προϊόντων για το σπίτι όπως πιάτα, ποτήρια κ.α. Ακόμη μπορεί να εφαρμοστεί σε συσκευασίες φαγητών/ποτών, τσάντες αγοράς, προϊόντα υγιεινής κ.α.
Κατασκευαστής υλικού: Evo & co.
Ιδιότητες υλικού: Βιωσιμότητα, Βρώσιμο, Βιοδιασπώμενο
*Ο Μιχάλης Δήμου είναι σχεδιαστής στην Orange Circle που ιδρύθηκε από τον Γεώργιο Μαρκετάκη στην Σαγκάη και τον ίδιο στην Αθήνα, ένα βραβευμένο agency που δημιουργεί καινοτόμες λύσεις που τροφοδοτούνται από έρευνα και δημιουργικότητα.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.