Υπήρξε μία εποχή όπου το IQ θεωρείτο από πολλούς ο πρωταρχικός και πιο καθοριστικός παράγοντας για την επιτυχή έκβαση της ζωή κάποιου.
Στην πορεία αρκετοί ψυχολόγοι, όπως ο Howard Gardner, υποστήριξαν ότι το IQ είναι -ως μονάδα μέτρησης των ικανοτήτων του ανθρώπου- πολύ κλειστή και περιοριστική και έκανε λόγο για ποικίλες εκδοχές της νοημοσύνης.
Στη συνέχεια ήρθε ο Daniel Goleman, ο οποίος με το πρωτοποριακό έργο του, Emotional Intelligence: Why it Can Matter More than IQ εισήγαγε την έννοια της συναισθηματικής νοημοσύνης ή EQ , λέγοντας, μάλιστα, ότι ενδέχεται να είναι εξίσου σημαντικό με το IQ.
Μετά την διάδοση του όρου «συναισθηματική νοημοσύνη» από τον Goleman, η σημασία του έγινε ευρέως αποδεκτή και αναγνωρισμένη ιδιαίτερα στον επιχειρηματικό κόσμο.
Συχνά μάλιστα τίθενται ερωτήματα που επιχειρούν να συγκρίνουν την σημασία του IQ και του EQ. Όμως, στην ερώτηση ποιο από τα δύο είναι πιο σημαντικά, η απάντηση είναι αρκετά περίπλοκη και εξετάζεται κατά περίπτωση.
Μοιάζει σαν να ρωτάει κάποιος εάν είναι η καρδιά ή οι πνεύμονες πιο σημαντικοί για τον ανθρώπινο οργανισμό. Μια πιο σωστή διατύπωση της ερώτησης θα επικεντρωνόταν στον τρόπο και τον λόγο για τους οποίους είναι σημαντικά το καθένα ξεχωριστά και σε ποιον βαθμό συνδέονται μεταξύ τους.
Είναι το EQ ή το IQ εκείνο που καθορίζει τελικά τον τρόπο που σκεφτόμαστε και την ικανότητα επίλυσης σύνθετων προβλημάτων που διαθέτουμε; Η συναισθηματική νοημοσύνη, ή καλύτερα το EQ, καθορίζει την ικανότητά μας να αναγνωρίζουμε, να διαφοροποιούμε και να διαχειριζόμαστε τα συναισθήματά μας, αλλά και τα συναισθήματα των άλλων.
Το IQ καθορίζει τους βαθμούς που παίρνει κάποιος στο σχολείο, οι οποίοι με την σειρά τους καθορίζουν για παράδειγμα την εισαγωγή ή όχι στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και κατά συνέπεια την επιλογή επαγγέλματος. Πέρα, όμως, από αυτό, η σχέση μεταξύ IQ και επιτυχίας γίνεται περισσότερο σύνθετη.
Ο Daniel Goleman πίστευε ότι ενώ το IQ μπορεί να εξασφαλίσει την εύρεση ενός καλού πόστου εργασίας, είναι το EQ εκείνο που καθορίζει πόσο σύντομα θα αναρριχηθεί κάποιος στην επαγγελματική ιεραρχία.
Το βασικό επιχείρημα του Goleman αφορά τον εξής συλλογισμό : αφού εν αρχή ληφθούν υπόψη οι τεχνικές δεξιότητες, είναι η ικανότητά μας να συνεργαστούμε και να συνδεθούμε με τους άλλους που καθορίζει τελικά πόσο επιτυχημένος είναι κάποιος στην εργασία του.
Ο βραβευμένος με Νόμπελ ψυχολόγος, Daniel Kahneman τονίζει ότι τείνουμε για παράδειγμα να αγοράζουμε πράγματα από ανθρώπους που εμπιστευόμαστε περισσότερο ή μας κάνουν καλή εντύπωση, παρόλο που μπορεί να καταλήξουμε στο να πληρώσουμε περισσότερα.
Τον παραπάνω συλλογισμό επιβεβαιώνουν μελέτες σχετικές με την επιτυχία των πωλητών. Είναι βέβαιο ότι ένα μεγάλο μέρος της επιτυχίας μας στη ζωή βασίζεται στον βαθμό που είμαστε σε θέση να συνδεθούμε ουσιαστικά με τους άλλους.
Από επιστημονικής άποψης, αισθανόμαστε πριν ακόμα σκεφτούμε. Αυτό συμβαίνει καθώς όταν ένα μήνυμα-ερέθισμα φτάνει για πρώτη φορά στον εγκέφαλο, εγκαθίσταται πρώτα σε ένα μικρό αμυγδαλωτό τμήμα του συναισθηματικού μας εγκεφάλου.
Χρειάζονται αρκετά δευτερόλεπτα για να φτάσει το μήνυμα στον μετωπιαίο νεοφλοιό, το τμήμα που αφορά δηλαδή την συνειδητή και έντονη σκέψη αλλά και την επεξεργασία.
Όταν το μήνυμα φτάσει στο νεοφλοιό μας, είναι ήδη επηρεασμένο από το μήνυμα που πήρε ο συναισθηματικός εγκέφαλός μας. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι πρώτες εντυπώσεις είναι τόσο σημαντικές, επειδή πραγματοποιούνται σχεδόν αυτόματα σε συναισθηματικό επίπεδο και είναι δύσκολο να τροποποιηθούν.
Το IQ καθορίζεται σε μεγάλο βαθμό ήδη από τα τέλη της εφηβείας, ενώ το EQ είναι εξαιρετικά εύπλαστο και μπορεί κάποιος να το εξασκήσει σε οποιοδήποτε σημείο και στάδιο της ζωής, αρκεί να είναι αποφασισμένος για αυτό.
Εάν επιχειρήσουμε μία αναλογία με σκοπό την καλύτερη κατανόηση των όρων, το IQ θα ήταν ένα αγωνιστικό όχημα με συγκεκριμένο κινητήρα, εξαρτήματα και χαρακτηριστικά και το EQ θα ήταν ο οδηγός του οχήματος.
Ωστόσο, υπάρχει κάτι πέρα από την απλή αυτή αναλογία. Ο οδηγός (EQ) έχει τον έλεγχο του πόσο αποτελεσματικά χρησιμοποιούνται τα εξαρτήματα και ο εξοπλισμός ενώ ελέγχει επίσης και την ικανότητά τους να συνεργάζονται αποτελεσματικά μεταξύ τους.
Είναι σε όλους γνωστές ιστορίες ανθρώπων που δεν απέδωσαν τα μέγιστα επειδή δεν διέθεταν την ικανότητα της συνεργασίας και αντίστροφα ανθρώπων χωρίς ιδιαίτερα υψηλές αποδόσεις που όμως πέτυχαν τους στόχους τους.
Φυσικά, ο συνδυασμός ενός ισχυρού κινητήρα στα χέρια ενός εξειδικευμένου οδηγού σαφώς αποτελεί ένα τεράστιο πλεονέκτημα. Έτσι, η επιτυχία στη ζωή καθορίζεται σε μεγάλο βαθμό από το πόσο αποτελεσματικά είμαστε σε θέση να χρησιμοποιήσουμε τόσο το IQ όσο και το EQ στην καλύτερη δυνατή αρμονία μεταξύ τους.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
