Το 2020 είναι μια χρονιά που θα θυμόμαστε όλοι για πάντα. Για την αγορά είναι μια χρονιά που έχει χαρακτηριστικά δομικών αλλαγών, που κάποιους θα τους αφήσει πίσω και κάποιους άλλους θα τους προχωρήσει μπροστά.
Η ελληνική αγορά του retail τα τελευταία 20 χρόνια είχε πολλές μεταβολές. Από τα πολύ υψηλά πήγε στα πολύ χαμηλά, βίωσε μια τεράστια κρίση και στο τέλος της 20ετίας είχε lock down και πανδημία.
Στην δεκαετία του 2000 τα χρήματα στην αγορά ήταν πολλά, τα δάνεια φθηνά, η ανάπτυξη εύκολη και με έντονο πολυεθνικό χαρακτήρα με πολλά brands να έρχονται από το εξωτερικό.
Το 2005 άνοιξε το πρώτο εμπορικό κέντρο στην Αθήνα, το Mall- και ταυτόχρονα παρουσιάστηκε μια νέα καταναλωτική συμπεριφορά που υιοθετήθηκε γρήγορα και με μεγάλη επιτυχία. Ακολούθησαν και άλλα εμπορικά κέντρα αλλά το Mall πάντα το πιο επιτυχημένο.
Κατασκευάστηκαν πολλά σπίτια που έδωσαν πάρα πολύ business σε retailers με έπιπλα, συσκευές και είδη σπιτιού.
Η τεχνολογία μπήκε ακόμη περισσότερο στην ζωή μας κατά συνέπεια αντίστοιχοι retailers δημιουργήθηκαν ή μεγάλωσαν και μαζί με την κινητή τηλεφωνία, μεγάλα δίκτυα καταστημάτων άνοιξαν σε κάθε εμπορική περιοχή.
Γενικότερα από το 2000 -και λίγο νωρίτερα- μέχρι το 2010, η αγορά βίωσε μια σαρωτική ανάπτυξη σε όλους τους τομείς της λιανικής αγοράς και τα “νούμερα” ήταν καλά σχεδόν για όλους.
Στην συνέχεια, από το 2010 και μετα, ζήσαμε όλοι με μειωμένο διαθέσιμο εισόδημα και οι εταιρείες άλλαξαν.
Οι προϋπολογισμοί για επικοινωνία και διαφήμιση σχεδόν εξαφανίστηκαν, οι θέσεις εργασίας μειώθηκαν και ο ψηφιακός μετασχηματισμός μπήκε στην agenda.
Μπήκαν στην ζωή μας τα start ups, το Skroutz, τα φαρμακεία απέκτησαν e-shops, αρχίσαν όλοι να μιλάνε για ηλεκτρονικό εμπόριο, ενω παράλληλα η κατανάλωση μειώθηκε και αρκετές εταιρείες βγήκαν εκτός αγοράς ή συρρικνώθηκαν.
Ζήσαμε μια δεκαετία στο ακριβώς αντίθετο άκρο από την προηγούμενη και μάθαμε να προσαρμοζόμαστε σε μια αγορά με πολλά προβλήματα, πολύ λιγότερες επενδύσεις αλλά και πολλά παράδοξα.
Την ίδια στιγμή που η ανεργία βρισκόταν στα υψηλότερα επίπεδα, οι πωλήσεις κάθε νέου Iphone ήταν πολύ μεγάλες, ο τουρισμός έκανε ρεκόρ επισκεπτών, αλλά πολλοί δεν μπορούσαν να έχουν τα βασικά.
Επιβεβαιώσαμε ότι είμαστε μια χώρα HORECA αφού τα δίκτυα καταστημάτων καφέ αλλά και γενικότερα η εστίαση, γνώριζε συνεχή ανάπτυξη και η επιχειρηματικότητα είχε στρεβλώσεις και “ευκολίες”.
Πριν λίγα χρόνια ανακαλύψαμε το Black Friday -αλλά και το Cyber Monday- και σήμερα το “γιορτάζουμε” σε συνθήκες lockdown.
Από σήμερα και μέχρι το τέλος του χρόνου είναι μια περίοδος που θα έχουμε την δυνατότητα να δοκιμάσουμε τις αντοχές των επιχειρήσεων αλλά και της κοινωνίας.
Σήμερα γιατί συμβολικά είναι Black Friday και μέχρι τέλος της χρονιάς γιατί έχουμε και την Χριστουγεννιάτικη αγορά. Σιγουρα το 2020 είναι η χρονιά ορόσημο, η χρονιά που η αγορά άλλαξε.
Με βάση αυτά που γνωρίζουμε μέχρι τώρα και με 20 χρόνια δοκιμών, δυσκολιών, με αλλαγές στην πραγματικότητα, με διάψευση προσδοκιών, νίκες, ήττες, παλιούς που έφυγαν και νέους που ήρθαν, έχουμε μια μεγάλη ευκαιρία που είναι και μεγάλη πρόκληση.
Μεγάλη ευκαιρία και ταυτόχρονα στιγμή ωρίμανσης της ελληνικής αγοράς, η οποία θα ισορροπήσει ανάμεσα στο “χωρίς σπατάλες και υπερβολές” και στο “χωρίς στέρηση και υπερβολές”. Γιατί και στα δύο άκρα υπάρχουν υπερβολές.
Υπάρχουν κάποιες εκτιμήσεις ή προβλέψεις που είναι πιθανό να επιβεβαιωθούν, αλλά μιας και μιλάμε για την Ελληνική αγορά πάντα οι προβλέψεις και οι εκτιμήσεις είναι εξίσου πιθανό να διαψευστούν.
Τα δίκτυα καταστημάτων σε πολλές εταιρείες θα συρρικνωθούν και θα πρέπει να βελτιστοποιηθεί η τοποθέτηση τους στην αγορά με βάση τα δημογραφικά και το πραγματικό μέγεθος της αγοράς.
Το ηλεκτρονικό εμπόριο θα συνεχίσει να αναπτύσσεται, αλλά οι εταιρείες που πραγματικά θα ωφεληθούν θα είναι λιγότερες από αυτές τώρα προσδοκούν να “απογειωθούν”.
Είναι απαραίτητες οι υποδομές σε ΙΤ συστήματα και logistics για να μπορούν οι εταιρείες να κάνουν ηλεκτρονικό εμπόριο.
Η τεχνολογία θα είναι ακόμη περισσότερο καθοριστική στις εξελίξεις αλλά η καινοτομία ακόμη σημαντικότερη.
Κάποια εμπορικά κέντρα θα δοκιμαστούν, αλλά όλα θα πρέπει να ξαναδούν πως τοποθετούνται στην αγορά και ποια είναι η προστιθέμενη αξία στην ζωή των καταναλωτών.
Οι εταιρείες που έχουν γερές βάσεις, σχεδιάζουν με στρατηγική, καλλιεργούν ειλικρινή σχέση με τους πελάτες και δημιουργούν πραγματική μάρκα θα παραμείνουν. Είναι λιγότερες.
Οι εταιρείες που έχουν μια κακή ολιγοπωλιακή προσέγγιση, δρουν πρόχειρα και αντιδρούν αποσπασματικά, δεν σέβονται τους πελάτες και φτιασιδώνονται με branding χωρίς ουσία, θα ζοριστούν και πιθανά θα μας αφήσουν. Είναι περισσότερες.
Αγορές που μέχρι τώρα φαντάζουν στέρεες και ακλόνητες θα βιώσουν disruption και θα χάσουν πολλά.
Σε αρκετές αγορές θα υπάρξει ακόμη μεγαλύτερη συγκέντρωση και οι μικρότεροι μόνο με πραγματική διαφοροποίηση θα καταφέρουν να αντέξουν.
Οι νέες γενιές -και ειδικά η γενιά Ζ- στην δεκαετία που έρχεται θα πάρει θέσεις ευθύνης και θα ορίσει το νέο πρότυπο καταναλωτισμού, θα θέσει προσδοκίες στις εταιρείες και κυρίως θα αποφασίσει ποιους θα επιλέξει.
Purpose driven(σκοπός) , βιωσιμότητα, κυκλική οικονομία, ίσες ευκαιρίες για όλους, στόχοι για το περιβάλλον, ευεξία, καταναλωτισμός με μέτρο είναι θέματα που θα απασχολήσουν τις εταιρείες.Και η αξία της μάρκας.
Συνολικά πάμε σε μια δεκαετία που είναι πιθανό και επιθυμητό η αγορά να ωριμάσει. Να μετρηθούν τα μεγέθη και αυτό που δεν χρειάζεται να τελειώσει. Να μείνουν λιγότεροι αλλά καλύτεροι. Θέλουμε μια αγορά ώριμη με βιώσιμη επιχειρηματικότητα και χωρίς υπερβολές. Μακάρι.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.